Przeprowadzane w różnych placówkach medycznych transfuzje krwi są często procedurami ratującymi życie. Pacjenci potrzebują ich po znacznej utracie krwi w wyniku operacji lub urazu, ale także jako standardowego leczenia niektórych chorób krwi, jak anemia sierpowata.

Transfuzje mogą jednak powodować poważne skutki uboczne, przy czym poprzetoczeniowe reakcje alergiczne (allergic transfusion reaction, ATR) są szczególnie powszechne wśród dzieci. Jak się uważa, ATR są spowodowane alergią typu 1 zależną od immunoglobulin E (IgE). Odpowiedzialne za nie alergeny nie zawsze są znane.

Zespół dr Ryu Yanagisawy ze Szpitala Uniwersyteckiego Shinshu w Japonii zwrócił uwagę na potencjalny związek pomiędzy alergicznymi reakcjami na transfuzję a alergiami pokarmowymi. Ich wcześniejsze badania sugerowały, że pacjenci pediatryczni z alergiami pokarmowymi byli bardziej podatni na ATR.

W okresie od maja 2022 r. do grudnia 2023 r. badacze pobrali próbki krwi od ponad 100 pacjentów pediatrycznych, u których zdiagnozowano alergię pokarmową na jaja, pszenicę lub mleko. Pobrali także krew od dwóch zdrowych dawców przed i po znacznym spożyciu tych produktów spożywczych. Wkrótce po pobraniu krwi od każdego pacjenta z alergią naukowcy przeprowadzili testy aktywacji bazofilów (BAT), wystawiając próbkę na działanie odpowiednich surowic. Jak sama nazwa wskazuje, testy te oceniają aktywację bazofilów, szczególnego rodzaju białych krwinek, który jest silnie zaangażowany w reakcje alergiczne.

U pacjentów z alergią na jaja poziomy BAT były znacznie wyższe, gdy krew została poddana działaniu surowicy dawców, którzy spożyli jaja. Co więcej, surowica uzyskana z próbek krwi pobranych cztery godziny po spożyciu jaj skutkowała znacznie wyższymi poziomami BAT niż te pobrane dwie godziny po spożyciu jaj. Natomiast wyniki dla mleka i pszenicy były bardziej zróżnicowane, a poziomy BAT wzrosły dopiero po ekspozycji na surowicę jednego z dwóch dawców.

Następnie badacze zdecydowali się przeprowadzić testy BAT z surowicami od szesnastu dodatkowych dawców. Chociaż zaobserwowano pewne różnice między dawcami, próbki krwi uzyskane po spożyciu jaja zazwyczaj aktywowały bazofile w przypadku alergii na jaja z wysokim poziomem IgE swoistych dla białka jaja. Podobnie podwyższony poziom BAT u pacjentów z alergią na mleko i pszenicę był powiązany ze specyficznymi dla alergenu poziomami IgE.

Wskazuje to, że ATR może być wywołana obecnością alergenów we krwi dawcy, wynikającą z jego diety przed oddaniem krwi.

„W przyszłości można będzie z góry przewidzieć, kto najprawdopodobniej cierpi na ATR. Mając wystarczająco dużo czasu, można by opracować środki zapobiegawcze i przeciwdziałające ATR, co doprowadziłoby do bezpieczniejszych transfuzji krwi” – podsumował dr Yanagisawa.

Więcej informacji w artykule źródłowym. (PAP)

Paweł Wernicki

pmw/ bar/