"Pandemie zaburzały społeczeństwa i wpływały na zdrowie publiczne w całej historii ludzkości. Dzisiaj, prawie 3 lata po zidentyfikowaniu wirusa SARS-CoV-2 i ponad 1,5 roku po udostępnieniu pierwszych szczepionek, zmęczenie pandemią grozi osłabieniem naszej czujności i skuteczności reakcji na bieżące i nowe wyzwania związane z COVID-19" - czytamy w "Nature".

Jak wynika z publikacji, do września 2022 r. zgłoszono ponad 620 mln przypadków COVID-19 i ponad 6,5 mln zgonów, chociaż szacunki śmiertelności sięgają nawet 20 mln. Opieka zdrowotna dla milionów kolejnych osób została opóźniona, często z powodu przeciążenia systemów opieki zdrowotnej. Warianty wysoce zakaźne SARS-CoV-2 nadal rozprzestrzeniają się na całym świecie, podczas gdy nadzór pod kątem wariantów budzących obawy pozostaje w dużej mierze niewystarczający. Niskie wskaźniki szczepień mogą zwiększać ryzyko osłabienia odporności.

W dodatku długi COVID - czytamy w "Nature" - okazał się poważnym schorzeniem przewlekłym, które stanowi znaczne obciążenie i nadal nie ma dla niego odpowiedniego zrozumienia i odpowiednich rozwiązań zapobiegawczych lub leczniczych.

Oprócz bezpośrednich konsekwencji zdrowotnych COVID-19 zakłócił działalność gospodarczą, interakcje społeczne i procesy polityczne, wpłynął na swobody obywatelskie i przerwał edukację na wszystkich poziomach. Chociaż wiele rządów i osób fizycznych nie ma już takiego samego poziomu zaniepokojenia, jak wcześniej podczas pandemii, wielu liderów zdrowia publicznego nadal uważa COVID-19 za trwałe i niebezpieczne zagrożenie dla zdrowia - stwierdzają autorzy publikacji.

W walce z COVID-19 poczyniono wprawdzie znaczące postępy naukowe i medyczne, jednak - jak zaznaczają autorzy artykułu - z powodów politycznych, społeczno-ekonomicznych i behawioralnych reakcje na pandemię COVID-19 nadal są słabsze niż mogłyby być. Chodzi o szeroko rozpowszechnione dezinformacje na temat choroby i szczepionek, wahania dotyczące szczepień oraz niesprawiedliwy dostęp do leczenia i szczepionek. Każdy kraj zareagował na pandemię inaczej, często nieodpowiednio, co ujawniło niepokojący brak koordynacji i jasnych celów - podkreślają naukowcy.

W ramach badania Delphi opublikowanego w "Nature", multidyscyplinarny panel 386 ekspertów akademickich, zdrowotnych, rządowych, organizacji pozarządowych i innych ze 112 krajów i terytoriów przedstawił konkretne działania zalecane w celu wypracowania globalnego konsensusu w sprawie rozwiązywania problemów utrudniających wysiłki na rzecz położenia kresu globalnemu zagrożeniu COVID-19.

Eksperci opracowali zestaw 41 oświadczeń i 57 zaleceń. Zalecenia obejmują sześć głównych obszarów związanych z tym zagrożeniem dla zdrowia publicznego i skierowane są przed wszystkim do rządów, systemów opieki zdrowotnej i przemysłu.

Zalecenia, co do których autorzy są zgodni w co najmniej 99 proc. doradzają rządom i innym zainteresowanym stronom poprawę komunikacji, odbudowanie zaufania publicznego i zaangażowanie społeczności w zarządzanie reakcją na pandemię. Wyniki obejmują punkty jednomyślnej zgody, a także sześć zaleceń z 5 procentami lub więcej niezgodności. Badania zostały dodatkowo poparte przez 184 organizacje na całym świecie.

Panel, prowadzony przez starszego stypendystę CUNY Graduate School of Public Health and Health Policy (CUNY SPH), Jeffreya V. Lazarusa, jednogłośnie zaleca kompleksowe i oparte na współpracy podejście, które obejmuje wiele dyscyplin, sektorów i podmiotów, dla uniknięcia fragmentarycznych wysiłków. Zaleca też połączenie szczepień przeciwko COVID-19 z innymi strukturalnymi i behawioralnymi środkami profilaktycznymi, leczeniem i środkami wsparcia finansowego.

Jak wskazał dr Ayman El-Mohandes, dziekan CUNY SPH i współprzewodniczący panelu, w związku z globalną pandemią COVID-19 a nawet ogólną sytuacją szczególne znaczenie mają „sprawiedliwe strategie zdrowia publicznego, które przynoszą korzyści całemu społeczeństwu".

Źródło: https://doi.org/10.1038/s41586-022-05398-2 (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ ekr/