Znalezisko jest zlokalizowane dokładnie w gospodarstwie Edsten w pobliżu miejscowości Fjällbacka.

Jak podała Fundacja Dokumentacji Rzeźb Naskalnych Bohuslänu (Stiftelsen för dokumentation av Bohusläns Hällristningar), nowo odkryty petroglif jest całkowicie wyjątkowy, ponieważ jest umiejscowiony na wysokości 3 m nad dzisiejszą powierzchnią ziemi - na stromej ścianie skalnej, która w młodszej epoce brązu znajdowała się na niewielkiej wyspie.

Motywy leżą w jednej linii, która odpowiadała wysokości poziomu morza w tamtym rejonie mniej więcej w latach 800-700 p.n.e.; może to wskazywać, że rzeźby zostały wykonane z łodzi. "Motywy są również stylistycznie zgodne z tym okresem" - podkreśliła fundacja.

Archeolodzy uważają, że datowanie rzeźb jest dość precyzyjne. "Datowaliśmy je zgodnie z wysokością poziomu morza w epoce brązu, który był o 12 m wyższy niż obecnie. Nie mogły powstać ani wcześniej, ani później - właśnie ze względu na poziom morza" - wyjaśnił dla serwisu Nauka w Polsce archeolog z Fundacji Dokumentacji Rzeźb Naskalnych Bohuslänu, Andreas Toreld.

"Znajdujemy nowe rzeźby naskalne prawie codziennie, ale ta odkryta na farmie Edsten w parafii Kville jest wyjątkowo duża, o szerokości 15 m, i unikatowa. Motywy są podobne do innych rzeźb naskalnych z epoki brązu w tym rejonie - miejscowość Tanum ze sztuką naskalną, wpisaną na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, jest całkiem niedaleko, w odległości 5 km. Ale umiejscowienie rzeźb na skale 3 m nad ziemią jest wyjątkowe" - podkreślił archeolog.

Petroglify to wyryte w skale rysunki. Słowo petroglif pochodzi z greki, w której "petros" oznacza skałę, a "glyphein" - wyryć. Petroglifu nie należy mylić z piktogramem, który jest jedynie namalowany na skale.

Petroglify zostały odnalezione w trakcie badania skały na pastwisku. W pewnym momencie pod warstwą mchu ukazały się fragmenty statku. W sumie odsłonięto 13 statków, 9 koni, 4 wozy i 7 postaci ludzkich.

Dawniej sądzono, że rycie petroglifów było częścią praktyk religijnych, jednak obecnie uważa się, że są one źródłem wiedzy o historii kultury i hierarchii społecznych - zwrócił uwagę serwis Heritage Daily w artykule na temat odkrycia.

Rzeźby są dość duże - jest wśród nich 2-metrowy statek oraz 1-metrowa postać ludzka. "Świeżo wyryte kamieniem rzeźby uzyskiwały białawą powierzchnię. Duże obrazy na takiej pionowej skale były widoczne z kilkuset metrów. Stroma skała jest skierowana w głąb lądu, gdzie ludzie żyli jako rolnicy. Być może celem było chwalenie się podróżami odbywanymi przez morza" - zrelacjonował archeolog dla Nauki w Polsce.

Bohuslän to kraina historyczna (landskap) położona nad cieśniną Skagerrak na zachodnim wybrzeżu Szwecji, granicząca od północy z Norwegią. Jej nazwa pochodzi od twierdzy Bohus. "Rzeźby naskalne Bohuslänu to jeden z najdziwniejszych światów sztuki zachowanych do naszych czasów" - uznał emerytowany profesor archeologii na Uniwersytecie w Göteborgu, Jarl Nordbladh.

Fundacja Dokumentacji Rzeźb Naskalnych Bohuslänu bada petroglify od 1995 r. Niektóre z nich są znane w świecie nauki nawet od 400 lat, inne są odkrywane dopiero teraz. Ich dokumentowanie jest jednym ze sposobów zachowania ich dla przyszłych pokoleń - podkreśla Vitlycke Museum, które współpracuje z fundacją.

Jak zaznaczył Andreas Toreld, jak dotąd udało się opisać i zrobić dokumentację prawie 3000 miejsc z rzeźbami skalnymi. W tym około 1000 miejsc zostało odkrytych przez fundację. Relacje z prac archeologów w terenie można znaleźć na stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych. (PAP)

Nauka w Polsce, Magdalena Barcz

bar/ agt/