Niedźwiedzie brunatne poprzez zapach komunikują dominację i przyciągają partnerki seksualne. Obwąchując ślady chemiczne pozostawione przez inne osobniki, mogą rozpoznać ich wiek i płeć. Skład takich zapachowych „wiadomości” ustalił zespół naukowców z udziałem Polaków.
Jak informuje współautorka badań dr Agnieszka Sergiel z Instytutu Ochrony Przyrody PAN, członkowie międzynarodowego zespołu rozszyfrowali skład zapachu ciała niedźwiedzia brunatnego. Metody stosowane w ekologii chemicznej pozwoliły ustalić, jak zwierzęta komunikują swój wiek, płeć i cechy indywidualne.
WIADOMOŚCI UKRYTE W ZAPACHU
"Mieliśmy coraz więcej dowodów z całego ich zasięgu geograficznego, że niedźwiedzie brunatne ocierają się o drzewa i inne obiekty, przede wszystkim po to, żeby komunikować się ze sobą. Niestety dotychczas przeprowadzono tylko kilka badań, które oceniały chemiczną stronę tej historii. Chcieliśmy sprawdzić, czy w składzie chemicznym zapachu znajdują się ukryte wiadomości, których treść możemy +odczytać+" – uzasadnia cytowana w komunikacie prasowym inicjatorka badań, dr Melanie Clapham z University of Victoria w Kanadzie, która wcześniej przez wiele lat analizowała zachowania dzikich niedźwiedzi brunatnych.
Pracownicy Alaska Department of Fish and Game pobrali wymazy zapachowe od 12 niedźwiedzi brunatnych. Próby zapachu zebrano z różnych miejsc na ciele niedźwiedzi, w tym z grzbietu, boków, policzków i przestrzeni między palcami; wszystkie te obszary ciała są wykorzystywane do znakowania.
Naukowcy przeanalizowali je pod kątem obecności, obfitości i unikalności lotnych związków organicznych. Odkryli, że te profile zapachowe różniły się u poszczególnych osobników, a także w zależności od klasy wiekowo-płciowej . To wskazuje, że niedźwiedzie brunatne mogą rozpoznawać te cechy podczas obwąchiwania śladów pozostawianych przez inne osobniki.
OLFAKTORYCZNE TABLICE OGŁOSZEŃ
Polska współautorka badań wyjaśnia, że niedźwiedzie mają wysoce rozwinięty węch i umieją przetwarzać informacje zapachowe. Ich gruczoły do wydzielania zapachów są powiększone lub zmodyfikowane. Zwierzęta wykształciły zachowania, które zapewniają pozostawianie zapachu, jego utrzymywanie się i wykrywanie.
Gatunki samotnicze, takie jak niedźwiedzie, wykorzystują określone miejsca pozostawiania śladów zapachowych jako "tablice ogłoszeń", za pomocą których przekazują sygnały chemiczne. Zachowania związane z komunikacją chemiczną u niedźwiedzi brunatnych sugerują, zdaniem naukowców, że służy ona głównie do komunikowania dominacji i przyciągania partnerek. Jednak treść tych chemicznych wiadomości pozostawała niejasna.
Nowe wyniki badań międzynarodowej grupy naukowców z University of Victoria, University of Saskatchewan, San Diego Zoo Wildlife Alliance i Instytutu Ochrony Przyrody PAN zostały opublikowane w artykule w czasopiśmie Scientific Reports z grupy Nature.
„Dzięki nim możemy lepiej zrozumieć, jak i dlaczego niedźwiedzie się komunikują. To jest bardzo ważne także dla naszego zrozumienia organizacji socjalnej i zachowań rozrodczych u niedźwiedzi" – podsumowuje dr Agnieszka Sergiel.
Nauka w Polsce
kol/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
