Naukowcy przyjrzeli się mózgom młodych dorosłych Danio pręgowanych (łac. Danio rerio) - słodkowodnych ryb z rodziny karpiowatych, u których już wcześniej udało się zaobserwować mutacje genetyczne związane z wczesnymi początkami choroby Alzheimera. Danio pręgowane zostały wybrane do badania, ponieważ tworzą bardzo duże rodziny, dzięki czemu łatwiej jest wykryć nawet drobne zmiany w ich genotypach.

Wytwarzanie energii jest najważniejszą aktywnością komórkową wspierającą wszystkie inne funkcje, szczególnie w wysoce aktywnych narządach, takich jak mózg. Badacze przyjrzeli się uważnie wytwarzaniu energii w komórkach rybek, u których zaobserwowano mutacje związane z chorobą Alzheimera i tym, co się z nią później dzieje. Odkryli, że - poza wywoływaniem znanych dotychczas upośledzeń działania komórek - zmiany te oddziałują również na jedną bardzo ważną funkcję komórki. Tlen, który jest wykorzystywany do dostarczania energii do mózgu, choroba Alzheimera wykorzystuje do swojego rozwoju.

“To bardzo ważne odkrycie, ponieważ dostarcza nam informacji, że kiedy choroba Alzheimera zaczyna się rozwijać, w mózgu człowieka pojawiają się poważne niedobory w produkcji energii. Odkryliśmy ważny, wczesny i powtarzający się wśród wszystkich chorych czynnik napędzający rozwój choroby Alzheimera” - mówi dr Karissa Barthelson z Laboratorium Genetyki Choroby Alzheimera Uniwersytetu w Adelajdzie, główna autorka badania.

Mózgi składają się z wielu różnych typów komórek, które mają skomplikowane sposoby wytwarzania i dzielenia się energią. Grupa badawcza z Adelaide chce teraz sprawdzić, jak mutacje choroby Alzheimera mogą oddziaływać na działanie poszczególnych typów komórek.

Jak zauważają naukowcy, koszty choroby Alzheimera ponoszone przez społeczeństwo są ogromne. Nie chodzi tylko o opiekę nad chorymi, ale także o rozpad związków, gdy zanikają wspomnienia i procesy poznawcze.

„Jeżeli będziemy mogli szczegółowo zrozumieć, co jest nie tak z wykorzystaniem tlenu i produkcją energii, możemy zobaczyć sposoby na powstrzymanie choroby przed jej rozpoczęciem – a to przyniosłoby ogromne korzyści naszej starzejącej się populacji”.

Publikację można znaleźć pod adresem: https://journals.biologists.com/dmm/article/doi/10.1242/dmm.049187/273566/Brain-transcriptomes-of-zebrafish-and-mouse (PAP)

Autorka: Agnieszka Niewińska-Lewicka

anl/ agt/