Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
14.11.2019 aktualizacja 14.11.2019

Loty kosmiczne zmieniają komórki serca, ale nie na stałe

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Podczas lotu kosmicznego komórki mięśnia sercowego ulegają wyraźnym zmianom, które jednak szybko ustępują po powrocie na Ziemię – informuje pismo „Stem Cell Reports”.

Wcześniejsze badania wykazały, że podczas lotów kosmicznych u astronautów zmniejsza się tętno i ciśnienie krwi, natomiast rośnie ilość krwi pompowanej przez serce. Jednak większość doświadczeń, które mogłyby wyjaśnić zachodzące wówczas zjawiska, przeprowadzano na zwierzętach lub na całych ludzkich tkankach czy narządach.

Alexa Wnorowski i jej współpracownicy ze Stanford University School of Medicine w Kalifornii przeprowadzili eksperymenty z użyciem ludzkich komórek serca.

Najpierw pobrano krew od trzech osób niemających wcześniej problemów z układem krążenia. Następnie niektóre komórki krwi zostały przeprogramowane i stały się komórkami macierzystymi. Z kolei komórki macierzyste zostały nakłonione do przekształcenia się w komórki mięśnia serca.

Połowa komórek mięśnia sercowego została umieszczona na statku kosmicznym SpaceX wysłanym do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) w misji zaopatrzeniowej. Druga połowa pozostała na Ziemi - dla porównania.

Po pięciu i pół tygodniach przebywające na orbicie komórki powróciły na Ziemię i naukowcy zbadali, jak wpłynęła na nie mikrograwitacja.

Jak się okazało, w warunkach kosmicznych zmienił się sposób ekspresji 3000 genów. Szczególnie znaczące zmiany dotyczyły genów odpowiedzialnych za metabolizm i funkcjonowanie mitochondriów, które dostarczają komórkom energii.

Jeszcze po 10 dniach od powrotu na Ziemię utrzymywały się zmiany w ekspresji około 1000 genów (to w przybliżeniu od 4 do 5 proc. wszystkich znanych ludzkich genów). Jednak większość genów odpowiedzialnych za zmiany w mitochondriach i metabolizm komórek wróciła do normy.

Nie jest jasne, w jaki sposób tego rodzaju zmiany wpłynęłyby na astronautów.

Zdaniem autorów wyniki badań mogą pomóc w zrozumieniu zmian zachodzących w ludzkim sercu - oraz w zapobieganiu im. W kolejną podróż do ISS zamierzają wysłać trójwymiarowe struktury tkankowe złożone z wielu różnych typów komórek, by zobaczyć, co się z nimi stanie. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024