Bagna Biebrzańskie należą do najbardziej znanych w Europie i na świecie. Biebrzański Park Narodowy jest największym polskim parkiem narodowym. Park w 1995 r. został wpisany na tzw. listę międzynarodowej Konwencji Ramsar o ochronie obszarów wodno-błotnych. Co roku, w rocznicę tej konwencji, 2 lutego, obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł. Biebrzański park uczestniczy w tych obchodach od lat.

Tegoroczne hasło obchodów Światowego Dnia Mokradeł brzmi: "Nasza przyszłość zależy od mokradeł: zrównoważony rozwój”. 2 lutego nad Biebrzą zaplanowano zajęcia w terenie pod hasłem "Torfowisko - wielka gąbka", 11 lutego chętni odbędą wycieczkę przyrodniczą "Poznajemy biebrzańskie mokradła". Wcześniej, 31 stycznia w Warszawie, Biebrzański PN weźmie też udział w obchodach Światowego Dnia Mokradeł na Uniwersytecie Warszawskim. Popularyzacji zagadnień związanych z podmokłymi łąkami służą też organizowane cyklicznie na przełomie sierpnia i września nad Biebrzą Mistrzostwa w Koszeniu Łąk Bagiennych dla Przyrody - "Biebrzańskie Sianokosy".

"Obszary podmokłe, choć często niedoceniane i traktowane wręcz jako +nieużytki+, mają kluczowe znaczenie dla życia na naszej planecie i pełnią fundamentalne znaczenie dla człowieka i jego działalności. Torfowiska zatrzymują wodę, przez co zapobiegają powodziom i suszom. Poza tym przyczyniają się także do oczyszczania wody" - podkreśla w przesłanej PAP informacji dyrektor Biebrzańskiego Parku Narodowego Roman Skąpski.

Dodaje, że mokradła magazynują również więcej dwutlenku węgla niż lasy. "Torfowiska funkcjonujące prawidłowo stanowią rezerwuary węgla z ciągłą możliwością jego absorpcji. Jeśli ich funkcje są zaburzone np. poprzez odwodnienie – stają się źródłem uwalniania CO2, przyczyniając się do wzrostu zawartości gazów cieplarnianych w atmosferze i destabilizując klimat" - argumentuje dyrektor.

Park podkreśla również, że na obszarach podmokłych w Polsce żyje więcej gatunków niż w innych ekosystemach. Dolina Biebrzy to m.in. europejska ostoja rzadkich gatunków ptaków wodno-błotnych, takich jak wodniczka, dubelt, cietrzew, sowa błotna czy orlik grubodzioby.

Stałym problemem dla mokradeł jest susza i osuszanie, przed laty melioracje. Nad Biebrzą sucho było zarówno w 2014 jak i 2015 r. "Rok 2015 był niezmiernie suchy. Stany wody opadły około jednego metra poniżej średnich stanów i były w strefie stanów niskich. Dopiero grudzień z sumą opadów sięgających około 90 mm, spowodował wejście ich w stany średnie" - poinformował PAP Skąpski. Sytuację mógłby poprawić śnieg, ale tej zimy jest go - jak dotąd - niewiele.

By lepiej, zgodnie z potrzebami przyrody, wykorzystywać zasoby wodne, Biebrzański Park Narodowy realizuje różne projekty: poświęcony renaturyzacji sieci hydrograficznej w Basenie Środkowym Biebrzy oraz dotyczący ochrony siedlisk mokradłowych doliny Górnej Biebrzy.

"Projekty renaturyzacji idą zgodnie z planami" - mówi Skąpski. Park czeka na pozwolenie na użytkowanie zabudowy Kanału Woźnawiejskiego. Jak wcześniej tłumaczył park, ma to spowolnić odpływ wodny z tego kanału i kierować jej część do martwego koryta rzeki Jegrzni, nawadnianie terenów rolniczych. Trwają też wykupy gruntów i przygotowywana jest dokumentacja końcowa potrzebna do pozwolenia na budowę tzw. węzła wodnego Modzelówka. To również ma się przyczynić do właściwego nawadniania terenów rolniczych.

Według danych Biebrzańskiego PN, obszary podmokłe stanowią w Polsce 14 proc. powierzchni kraju.

PAP - Nauka w Polsce

kow/ mhr/