Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
30.09.2015 aktualizacja 30.09.2015

Białystok/ III Kongres Naukowy o ratowaniu polskiego dziedzictwa za granicą

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Około 10 mln zł rocznie ministerstwo kultury przeznacza na ratowanie narodowego dziedzictwa poza Polską. Ocalanie tego dziedzictwa jest głównym tematem rozpoczętego w środę w Białymstoku III Międzynarodowego Kongresu Naukowego.

Bierze w nim udział około stu naukowców z kraju i zagranicy. Specjaliści z różnych dziedzin, co trzy lata na takich kongresach podsumowują swój dorobek i prezentują prowadzone działania, których celem jest uratowanie różnych obiektów ważnych dla kultury polskiej na całym świecie.

Dyrektor departamentu dziedzictwa kulturowego w Ministerstwie Kultury Jacek Miler powiedział PAP, że od 2006 r. szczególnie widać, że na takie działania przeznaczanych jest więcej pieniędzy niż wcześniej. Oprócz ministerstwa kultury, wcześniej polski Senat, a teraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych, również przeznaczają swoje kwoty na takie cele, ale to resort kultury jest głównym źródłem finansowania tych przedsięwzięć.

Głównym źródłem tych pieniędzy jest ministerialny program dotyczący ochrony dziedzictwa poza krajem. To ok. 4-6 mln zł rocznie pochodzące z odpisów z Totalizatora Sportowego. O pieniądze mogą się starać stowarzyszenia, fundacje, instytucje. Kolejne 3-3,2 mln zł to pieniądze departamentu dziedzictwa kulturowego. "Z tych środków też finansujemy nie tylko to, co pozostało jeżeli chodzi o architekturę, cmentarze, inwentaryzację czy konserwacje zabytków, ale też to wszystko co jest związane z katalogowaniem, odzyskiwaniem dzieł sztuki utraconych podczas II wojny światowej" - powiedział Miler. Pieniądze pozwalają prowadzić różne prace interwencyjne, przygotowywać opinie konserwatorskie, organizować wyjazdy i pobyty studyjne czy kwerendy w archiwach. Ministerstwo przekazuje też różnym instytucjom, z którymi współpracuje dodatkowe środki.

"Prowadzimy prace w różnych rejonach świata. To nie są tylko byłe ziemie wschodnie Rzeczypospolitej (...) Trzeba sobie jasno powiedzieć, że wszystkiego nie uratujemy. To są te obiekty, gdzie jest możliwość ich późniejszego utrzymania. Trudno raczej finansować kosztowne prace i inwestować w jakąś ruinę, odbudowywanie obiektu bez żadnej perspektywy możliwości bieżącego utrzymania. To jest jedno z kryteriów przyznawania środków na ten cel" - wyjaśnił Miler.

Wicedyrektor departamentu dziedzictwa kulturowego w Ministerstwie Kultury Dorota Janiszewska-Jakubiak mówi, że jednym ze sztandarowych realizowanych obecnie projektów są prace renowacyjne na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Na ratowanie nagrobków, rzeźb na tej ważnej w historii Polski nekropolii wydano dotychczas ok. 4-4,5 mln zł. "Chcielibyśmy tę najważniejszą substancję zabytkową cmentarza zakonserwować w ciągu najbliższych dwóch, trzech lat. Ale tak naprawdę tam jest pracy na wiele, wiele lat" - mówi Janiszewska-Jakubiak.

Dyrektor Jacek Miler przypomniał też, że od 2009 r. są m.in. przeznaczane rokrocznie pieniądze na spuściznę paryskiej "Kultury" w Maisons Laffitte (ok. 700 tys. zł dla Biblioteki Narodowej i Archiwów Państwowych), na projekt związany z archiwum Gustawa Herlinga -Grudzińskiego w Neapolu, czy na Muzeum Polski w Rapperswilu w Szwajcarii. "Tych instytucji, z którymi stale współpracujemy jest ok. 25 i to są różnego typu prace: od porządkowania poprzez katalogowanie, dygitalizacje zbiorów aż po prace konserwatorskie, ale też mamy wybrane obiekty, niektóre to prawdziwe perełki" - mówi Miler. Podał przykład ratowania jak to określił - "największego polonicum w Azji" - malowideł autorstwa Stefana Norblina (1892-1952) na zlecenie maharadżów w pałacu w Jodhpur w Rajasthanie (Radżastanie) w Indiach (prace zakończone) oraz trwające prace w pałacu w Morvi (Morbi) w stanie Gujarat.

Pieniądze są też przeznaczane na różne upamiętnienia, np. tablice pamiątkowe. Np. w listopadzie w Lovran w Chorwacji będzie odsłonięta tablica upamiętniająca Stanisława Ignacego Witkiewicza.

Białostocki kongres zakończy się w piątek. Oprócz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego patronuje mu również Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

PAP - Nauka w Polsce

kow/ dym/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024