Na wystawie zatytułowanej „Zagubieni w raju. Najstarsze obozowiska nad Nilem” eksponowane są autentyczne narzędzia krzemienne i częściowo skamieniałe szczątki współczesnych im zwierząt (m.in. hipopotama, koczkodana czy antylopy), odkryte przez archeologów w toku prac badawczych w Affad w północnym Sudanie.

Polska misja badawcza działa w Affad od 2012 r. w ramach projektu „Epigoni tradycji lewaluskich w Dolinie Nilu Środkowego”, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki.

„Najnowsze odkrycia archeologów z Poznania wprawiają w zdumienie doskonałym stanem zachowania nawet tak efemerycznych pozostałości, jak niewielkie dołki po drewnianych słupkach – szkieletach szałasów i stojaków do suszenia mięsa antylop, czy też przegrzanego podłoża wskazującego miejsca po ogniskach. Są to najstarsze, jak dotąd, tak dobrze zachowane pozostałości obozowisk nad brzegami Nilu” – czytamy w komunikacje muzealników.

Świadectwem tego, że w dobrym stanie zachowały się również kości zwierząt, na które polowano, jest fakt ich eksponowania na wystawie. Na niektórych z nich widoczne są ślady odcinania mięsa przy pomocy kamiennych narzędzi. Zdaniem archeologów zestaw zwierzyny wskazuje jednoznacznie, że środowisko życia na tym obszarze zmieniło się diametralnie w ciągu ostatnich 15 tysięcy lat. Według ustaleń naukowców dawniej rósł tam podmokły las wzdłuż rozległych rozlewisk rzeki - jeszcze 15 tysięcy lat temu okolice Affad mogły wyglądać jak obecne pogranicze Etiopii i Sudanu w Parku Narodowym Dinder. Tymczasem dziś archeolodzy pracują na pustyni, która jest południową rubieżą Sahary.

Dotychczasowe ustalenia archeologów utrzymywały, że okres tzw. środkowego paleolitu w Afryce trwał pomiędzy 280 a 25 tysiącami lat temu. Najnowsze odkrycia Polaków w Affad wskazują, że na niektórych niebadanych dotąd obszarach ludzie żyli w ten pierwotny sposób znacznie dłużej – aż po 15 tysiąclecie. Na taki fakt wskazuje identyczna od dziesiątek tysięcy lat technologia wytwarzania narzędzi krzemiennych.

Organizatorami wystawy są dr Marta Osypińska z poznańskiego oddziału Instytutu Archeologii i Etnologii PAN – kierowniczka projektu badawczego w Affad oraz dr Piotr Osypiński z Fundacji Patrimonium.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ mrt/