Muszle pełne światła
Ogromne małże zwane przydaczniami (Tridacna) zapewniają optymalny poziom oświetlenia swoim mikroskopijnym lokatorom, glonom - informuje „New Scientist”.
Rodzina przydaczniowatych charakteryzuje się wyjątkowymi rozmiarami. Jej najbardziej okazały przedstawiciel – przydacznia olbrzymia (Tridacna gigas) jest największym ze współczesnych małży, dorasta do 1,5 metra długości, a masa ciała może osiągać ponad 300 kilogramów.
Wielkie małże leżą swobodnie na piaszczystym dnie, odwrócone stroną brzuszną ku górze. Skorupy ich muszli są pokryte promienistymi, grubymi żebrami, które nadają ich krawędziom falisty zarys. Otwór rozchylonej muszli tworzy zygzakowatą szczelinę, dzięki której rozrośnięty, intensywnie ubarwiony płaszcz mięczaka jest stale wystawiony na działanie światła słonecznego. W płytkich wodach raf koralowych Oceanu Indyjskiego i Pacyfiku, gdzie żyją przydacznie światło jest tak silne, że mogłoby zniszczyć zamieszkujące mięsisty płaszcz małży symbiotyczne glony. W zamian za schronienie glony te wytwarzają glicerol, którym odżywia się małż.
Przydacznie mają wyspecjalizowane komórki zwane irydocytami, które pozwalają glonom rosnąć w mikroskopijnych kolumnach, wnikających na około 2 milimetry w głąb płaszcza mięczaka.
Zespół Alison Sweeney z University of Pennsylvania w Filadelfii wykazał, że irydocyty zapewniają dostęp światła do wszystkich glonów nawet tych położonych najgłębiej, mimo że większość z około 300 komórek w każdej kolumnie nie ma bezpośredniego dostępu do światła.
Jak mówi Sweeney, szczególną cechą występującego u małży systemu jest to, że pozwala on wykorzystać światło słoneczne do ostatniego fotonu.
Oświetlając małże halogenowymi żarówkami badaczka zaobserwowała, że irydocyty przekierowują promienie światła słonecznego, tworząc stożek o kącie około 15 stopni. Dzięki temu cała kolumna glonów oświetlona jest światłem o niezbyt dużej, optymalnej dla tych organizmów intensywności. Co więcej, irydocyty przekazują głównie światło czerwone i niebieskie, dzięki któremu fotosynteza zachodzi najbardziej efektywnie, a odbijają światło zielone i żółte. Sprawia to, że ciało przydaczni mieni się jak skrzydła motyli.
Obecnie Sweeney i jej kolega Shu Yang rozpoczęli prace nad sztucznym odtworzeniem działania irydocytów. Mogłoby to bardzo poprawić wydajność hodowli glonów produkujących na przykład biopaliwo. (PAP)
pmw/ krf/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
