Kompleksowe badania prowadzone na Ostrowie Lednickim potwierdziły wyjątkowy charakter tego miejsca, jako jednej z siedzib pierwszych historycznych władców Polski. Być może tutaj urodził się pierwszy polski król – Bolesław Chrobry. Na terenie grodu znajdował się zespół pałacowo-sakralny - kamienne palatium, do którego przylegała kaplica. Tuż obok położony był kościół grodowy. Oprócz bogactwa reliktów architektury kamiennej i drewnianej odkryto także tysiące przedmiotów łączonych z ówczesnymi elitami, kultem chrześcijańskim, handlarzami i wojami. Natomiast w Gieczu archeolodzy odkryli relikty wczesnopiastowskiego pałacu książęcego, który przez wielu badaczy uważany jest za gniazdo rodowe dynastii piastowskiej. Tysiąc lat temu, w momencie formowania się polskiej państwowości, odgrywał ważną rolę polityczną, militarną, administracyjną, gospodarczą i religijną.

W tomie „Monety i biżuteria z Ostrowa Lednickiego i okolicy” opisano 355 sztuk monet i biżuterii złotej oraz wykonanej ze srebra, które odkryto w siedmiu skarbach i pojedynczo na Ostrowie Lednickim i w pobliskim Imielnie. Zdaniem archeologów i numizmatyków do najcenniejszych, pod względem historycznym i ekspozycyjnym, należą skarby odkryte w południowej i południowo-zachodniej części lednickiego grodu. Są wśród nich monety arabskie z dynastii Samanidów i Buwayhidów, duńskie z Hedeby, niemieckie należące do różnych władców i mennic, czeskie, angielskie i polskie, w tym unikatowe okazy kwartników śląskich. Do znalezisk wyjątkowych w skali kraju, zaliczyć również należy bizantyjskiego folisa wybitego w czasach panowania Bazylego II i Konstantyna VIII (976–1025). Zbiór opublikowano w wersji polsko i anglojęzycznej, wraz ze szczegółowymi opisami monet i ich fotografiami, kontekstem odkrycia oraz analizami metaloznawczymi.

Drugi tom zatytułowany „Topory średniowieczne z Ostrowa Lednickiego i Giecza” obejmuje 168 sztuk toporów i siekier – to najliczniejszy zarejestrowany element uzbrojenia odkryty w tych miejscach w czasie prac archeologicznych, również podwodnych. W czasie wieloletnich badań na Lednicy archeolodzy odkryli najbogatszy średniowieczny zbiór militariów w tej części Europy, który mógł należeć do przybocznej gwardii pierwszych władców Polski.

W publikacji można znaleźć wyniki badań specjalistycznych zabytków z zakresu nauk fizyko-chemicznych i przyrodniczych. Topory i siekiery poddano wieloaspektowym badaniom porównawczo-typologicznym i specjalistycznym. Przeprowadzono pogłębione badania drewnianych toporzysk, elementów skórzanych oraz szereg analiz metaloznawczych i radiograficznych. Naukowcy dokonali podziału typologicznego. Cały zbiór zaprezentowano w książce w formie katalogu.

Obszerne książki - „Monety i biżuteria z Ostrowa Lednickiego i okolicy” pod redakcją Arkadiusza Tabaki i prof. Andrzeja Marka Wyrwy oraz „Topory średniowieczne z Ostrowa Lednickiego i Giecza” pod redakcją Pawła Sankiewicza i prof. Andrzeja Marka Wyrwy opublikowano dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i opiece Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Dotacja ministerstwa umożliwiła również wykonanie specjalistycznych analiz.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ mrt/