Cztery wielkie skupiska kurhanów, dwa grodziska, zniszczony gródek stożkowy, relikty starych dróg, wałów, rowów i innych elementów systemu obronnego wczesnośredniowiecznej Jaćwieży zlokalizowali na terenie powiatów gołdapskiego i oleckiego archeolodzy z Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie (PMA).
„Rozpoznaliśmy obszar 80 km kw. przy użyciu lotniczego skanowania laserowego (LiDAR). Badaniami objęliśmy 9 obszarów wokół znanych grodzisk i osad obronnych Mazur wschodnich. Wierzyliśmy, że wokół tych ośrodków jest jeszcze mnóstwo nieznanych stanowisk o własnej formie krajobrazowej - reliktów rozbudowanych, wczesnośredniowiecznych założeń obronnych. Ze względu na silne zalesienie północno-wschodnia Polska to teren wciąż słabo poznany przez archeologów" – wyjaśnił PAP Cezary Sobczak, kierownik projektu z Działu Archeologii Bałtów PMA.
Badaniami objęto m.in. tereny wokół grodzisk w Dybowie, Dąbrowskich, Grodzisku, Konikowie, Orlińcu, Szwałku Małym, Wierzbowie. Analiza utworzonych na podstawie wyników skanowania numerycznych modeli terenu, dostarczyła wielu szczegółowych wiadomości na temat budowy grodów oraz informacji dotyczących stanu zachowania kilkudziesięciu stanowisk o własnej formie terenowej. Wielkim zaskoczeniem dla archeologów było odkrycie, na terenie byłych Prus Wschodnich, obszarze silnie przekształconym agrotechnicznie, ponad 200 kopców – kurhanów różnej wielkości skoncentrowanych w czterech grupach.
„Zastosowanie LiDAR-u we wschodnich Mazurach pozwoliło uzyskać szczegółowe, trójwymiarowe plany kilkunastu zarejestrowanych stanowisk archeologicznych, a także zidentyfikować kilkadziesiąt nowych” – dodaje archeolog.
Wyniki przeprowadzonych badań archeolodzy skonfrontowali w terenie, w czasie badań powierzchniowych. Na dwóch stanowiskach przeprowadzono dodatkowo nieinwazyjne badania geofizyczne. „Jednak dla potwierdzenia funkcji, określenia chronologii i przynależności kulturowej nowo odkrytych stanowisk należy przeprowadzić w ich obrębie wykopaliska” – uważa Sobczak.
Uzyskane wyniki wykorzystane zostaną w projekcie realizowanym przez Dział Archeologii Bałtów PMA zatytułowanym „Atlas Grodzisk Jaćwieży”. To powstające kompendium wiedzy zawierające wszelkie dostępne materiały dotyczące grodzisk i systemu obronnego Jaćwieży, w tym wyniki skanowania LiDAR, zdjęcia lotnicze, dokumentację archiwalną, wyniki badań wykopaliskowych i powierzchniowych oraz szkic środowiskowy.
Badania z pomocą LiDAR-u oraz prospekcję terenową i geofizyczną wykonano w 2013 roku. Projekt sfinansowano dzięki dotacji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dofinansowaniu z Województwa Mazowieckiego, w ramach priorytetu 5 „Ochrona zabytków archeologicznych” - Nowoczesne metody badań systemów obronnych zachodniej Jaćwieży. Skanowanie wykonała firma MGGP Aero.
PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski
szz/ mrt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
