Z okazji tego jubileuszu władze instytutu organizują w najbliższą sobotę, 19 października, dzień otwarty. Zainteresowani będą mogli odwiedzać laboratoria i obejrzeć naukowe pokazy, m.in. pokazy światła emitowanego przez kryształy czy doświadczenia z ciekłym helem.

W ramach obchodów 60. urodzin w Instytucie Fizyki PAN w czwartek, 17 października, odbędzie się sympozjum, podsumowujące osiągnięcia placówki i prezentujące wizję jej dalszego rozwoju.

IF PAN jest jedną z największych placówek naukowych Polskiej Akademii Nauk. Zatrudnia ok. 370 pracowników, w tym 44 profesorów tytularnych i kształci ponad 60 doktorantów. Pracownicy instytutu publikują rocznie około 700 publikacji i referatów naukowych w tym około 350 artykułów w prestiżowych czasopismach międzynarodowych.

Badania prowadzone w instytucie dotyczą m.in. półprzewodników, magnetyzmu, optyki kwantowej i molekularnej oraz fizyki biologicznej.

Na uwagę zasługują - zdaniem dyrektora IF PAN prof. Leszka Sirki - badania nad półprzewodnikami. Jak wyjaśnił profesor, mają one znaczenie głównie dla rozwoju spintroniki, nowego działu elektroniki. Tu - zamiast manipulować elektronem jako ładunkiem - manipuluje się tzw. spinem cząstki. Jak powiedział PAP prof. Sirko, kamieniem milowym była dla instytutu praca prof. Tomasza Dietla, opublikowana w 2002 r. w tygodniku "Science". "Ta praca należy do najczęściej cytowanych w ostatniej dekadzie w dziedzinie fizyki półprzewodników. Ma blisko 5 tys. cytowań i otworzyła perspektywę budowy urządzeń spintronicznych" - powiedział prof. Sirko.

Istotnym osiągnięciem – według dyrektora IF PAN - są też prace prof. Andrzeja Sobolewskiego dotyczące teorii reakcji fotofizycznych. "Naukowiec ze swoimi współpracownikami pokazał, że podstawowe struktury biologiczne dysponują uniwersalnym mechanizmem, który chroni je przed destrukcyjnym wpływem promieniowania ultrafioletowego" - zaznaczył prof. Sirko. Wyjaśnił, że mechanizm ten zamienia zaabsorbowany foton na niegroźne oscylacje atomów. Badania te doprowadziły do sformułowania hipotezy o mechanizmie fotostabilności podstawowych struktur materii ożywionej.

Instytut Fizyki PAN utworzono w 1953 r. "W skład zespołów budujących instytut weszli wszyscy przedstawiciele największych ośrodków akademickich w Polsce" - powiedział Leszek Sirko. Wyjaśnił, że instytut powstał m.in. dzięki zaangażowaniu wybitnych polskich profesorów: Stefana Pieńkowskiego, twórcy polskiej fizyki przedwojennej, a także Leopolda Infelda, który był współpracownikiem Alberta Einsteina. W tworzeniu instytutu uczestniczyli również profesorowie: Marian Mięsowicz, Henryk Niewodniczański i Andrzej Sołtan.

Z czasem z IF PAN wyłoniły się inne jednostki: Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN we Wrocławiu, Instytut Wysokich Ciśnień PAN w Warszawie i Instytut Fizyki Molekularnej w Poznaniu.

Jednostka finansowana jest głównie ze środków publicznych, w tym z krajowych i międzynarodowych grantów badawczych, pozyskiwanych na drodze konkursów. W 2013 roku Instytut Fizyki PAN realizuje ok. 100 grantów, a roczny budżet instytutu wynosi ok. 60 mln zł. Działalność naukową uzupełniają prace wynalazcze i wdrożeniowe. W ciągu ostatnich czterech lat IF PAN otrzymał i wystąpił o ok. 50 patentów. "Z ufnością patrzymy w przyszłość" - zaznaczył dyrektor Sirko.

PAP - Nauka w Polsce

lt/ agt/