Polskie Towarzystwo Astronomiczne ustanowiło Medal Bohdana Paczyńskiego jako szczególną nagrodę dla uczczenia pamięci jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich astronomów, który żył w latach 1940-2007. Medal wręczany będzie co dwa lata i przyznawany za wybitny wkład wniesiony w badania kosmosu.

W tym roku medal przyznano po raz pierwszy. Laureatem został brytyjski astronom Martin Rees. Profesor Martin Rees miał decydujący wkład naukowy do wielu dziedzin astronomii, w szczególności do badań aktywnych galaktyk, błysków gamma oraz w kosmologii.

Laureat jest członkiem Royal Society, a w latach 2005-2010 pełnił funkcję prezesa tej akademii nauk. Przez dziesięć lat piastował stanowisko Master of Trinity College w Cambridge. Od 1995 roku jest Astronomem Królewskim w Anglii. Jest jedną z zaledwie 24 osób odznaczonych orderem Order of Merit. Otrzymał też Złoty Medal Royal Astronomical Society i wiele innych wyróżnień.

Medal zostanie wręczony w sobotę podczas specjalnej sesji. Planowane jest także wygłoszenie wykładu przez laureata. Prof. Rees po raz pierwszy po wielu latach będzie gościł w Warszawie.

Oprócz Medalu Bohdana Paczyńskiego organizacja polskich astronomów przyznaje także dwa inne wyróżnienia: Nagrodę Młodych oraz Medal im. Włodzimierza Zonna za popularyzację wiedzy o Wszechświecie.

Nagrodę Młodych otrzymał Krzysztof Bolejko z Uniwersytetu w Sydney, za osiągnięcia badawcze w zakresie kosmologii, a w szczególności za badania propagacji fal elektromagnetycznych we Wszechświecie oraz własności ciemnej materii i ciemnej energii.

Medal im. Włodzimierza Zonna przyznano dwóm laureatom. Medal nr 17 otrzymał pośmiertnie Paweł R. Maksym – za zbudowanie obserwatorium astronomicznego w Bukowcu, charyzmatyczne upowszechnianie wiedzy astronomicznej i osiągnięcie poziomu naukowego poprzez astronomię amatorską. Z kolei medal nr 18 otrzymał Marek T. Szczepański, za utworzenie Klubu Astronomicznego Almukantarat oraz 40-letni, twórczy wkład w Olimpiady Astronomiczne i dbałość o rozwój jej uczestników.

Zjazd PTA potrwa cztery dni. W jego trakcie przedstawione zostaną różne projekty prowadzone przez polskie ośrodki naukowe samodzielnie i we współpracy międzynarodowej.

„Podczas zjazdu naszego towarzystwa można poznać cały przegląd poruszanej w Polsce tematyki badawczej w zakresie astronomii i astrofizyki. Chciałabym zwrócić szczególną uwagę na znaczenie współpracy z Europejskim Obserwatorium Południowym (ESO). Tematowi ESO będzie poświęcona specjalna sesja. Odbędą się także warsztaty dla polskich naukowców dotyczące uzyskiwania czasu obserwacyjnego na wielkich teleskopach należących do ESO. W najbliższym konkursie polscy astronomowie mogą aplikować o czas na najnowocześniejszych teleskopach ESO na zasadach takich jak naukowcy krajów członkowskich” - powiedziała prof. dr hab. Barbara Czerny, prezes PTA.

Dodała, że polskie środowisko astronomiczne liczy na jak najszybsze podpisanie przez rząd umowy o przystąpieniu naszego kraju do ESO. "Europejskie Obserwatorium Południowe to wielka szansa dla polskiej astronomii i bardzo ważna sprawa dla polskiej nauki. Przyniesie też korzyści polskiemu przemysłowi” - mówiła.

Polskie Towarzystwo Astronomiczne prowadzi także liczne przedsięwzięcia z zakresu popularyzacji nauki. Do najważniejszych należy wydawanie czasopisma popularnonaukowego "Urania – Postępy Astronomii". "To jeden z najstarszych astronomicznych tytułów na świecie" - podkreślił dr hab. Maciej Mikołajewski, wiceprezes PTA oraz redaktor naczelny „Uranii”.

36. Zjazd PTA odbywa się w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN.

PAP - Nauka w Polsce

cza/ tot/