Najnowsze badania wyjaśniają zagadkę dotyczącą dinozaurów kaczodziobych i rogatych w Ameryce Północnej tuż przed ich zagładą 65 mln lat temu.

"Przez ostatnie sto lat paleontolodzy odkrywali dużo gatunków dinozaurów w skałach datowanych na ok. 75 mln lat, ale tuż przed uderzeniem asteroidy pod koniec epoki kredowej w Ameryce Północnej było mniej gatunków" – opisuje Terry Gates z Ohio University. Nikt dotąd nie odpowiedział zadowalająco na pytanie, dlaczego tak się stało.

Naukowcy postanowili rozgryźć problem, analizując go z perspektywy geologii. Prześledzili procesy górotwórcze, które odbywały się 80-70 mln lat temu. Nastąpiła wówczas prawdziwa eksplozja bioróżnorodności – pojawiło się dużo nowych gatunków dinozaurów. Doszło wtedy do wypiętrzania się Gór Skalistych i pojawienia się płytkiego morza.

Północno-zachodnia część Ameryki Północnej została tym samym oddzielona od części południowej. Powstały trzy ogromne wyspy – na północy, na wschodzie i na zachodzie. Wszystkie gęsto zamieszkane przez dinozaury.

Pojawiła się geograficzna, a przez to również ekologiczna bariera dla przemieszczania się dinozaurów. Naukowcy, na łamach pisma "PLOS ONE", uważają, że te odizolowane populacje zaczęły ewoluować niezależnie od siebie, a przy tym szybciej niż dotąd.

Nowe gatunki dinozaurów kaczodziobych i rogatych wyłaniały się z częstotliwością kilkuset tysięcy lat. W izolowanych populacjach nowe cechy pojawiają się szybciej, zwłaszcza gdy w trakcie doboru naturalnego odgrywają rolę takie elementy, jak rogi czy czuby na głowie.

Wraz z podnoszeniem się Gór Skalistych śródlądowe morze zaczęło zanikać i na powrót kontynent się połączył. To z kolei zredukowało tempo pojawiania się nowych gatunków do kilku milionów lat.

Badacze podkreślają, że ten proces geologiczny wpłynął nie tylko na faunę Ameryki Północnej, ale również Azji. Stworzył bowiem barierę dla migracji gatunków z południowej części Ameryki Północnej na kontynent azjatycki.(PAP)

krx/ tot/