W trakcie wystąpienia Kudrycka podkreślała, że Polska jest „w czasach ogromnego przełomu, przełomu w polskiej nauce, i w ogólnie nazywanych badaniach i rozwoju”.

„Już w 2010 roku osiągnęliśmy nieomalże średnią unijną w zakresie wydatków ze środków publicznych na badania i rozwój. Średnia unijna z wydatków publicznych to jest 0,27 proc. PKB, a w Polsce w 2010 roku było to 0,26 proc. PKB środków publicznych adresowanych na badania i rozwój” - powiedziała minister. Dodała, że w 2011 roku ta średnia unijna może zostać przekroczona,

„To nie jest tylko stały wzrost finansowania z budżetu krajowego, ale przede wszystkim ogromna liczba inwestycji" - mówiła. Dodała, że dotąd zakontraktowano z programów operacyjnych i funduszy krajowych 18,6 mld zł na nowe inwestycje w sferze badań i rozwoju, a przede wszystkim w nowe laboratoria badawcze i nowe obiekty służące badaniom. "Dzięki temu buduje się, zostało wybudowanych lub jest wyposażanych 1416 projektów, co świadczy o największej skali inwestycji w historii Polski” - powiedziała Kudrycka.

W badania z zakresu nauk technicznych zainwestowano ponad 7 mld zł, a niemalże 4 mld zł w nauki eksperymentalne i przyrodnicze.

Kudrycka dodała, że finansowane są biblioteki cyfrowe, systemy informatyczne, komputery o dużej mocy. „Można powiedzieć, że dzięki tym inwestycjom stwarzamy znakomitą infrastrukturę do poprawy jakości badań i także do zrealizowania tego, co jest naszym marzeniem – wyprodukowania polskich (...) nowoczesnych technologii. I mamy już pierwsze efekty, efekty inwestowania w badania i rozwój” - powiedziała w trakcie otwarcia Europejskiego Kongresu Gospodarczego.

Zaznaczyła, że w 2011 roku w porównaniu do 2007, odnotowano dwukrotnie więcej zgłoszeń patentowych z uczelni wyższych w kraju. W 2007 było ich 669, a w 2011 – 1260, co – jak powiedziała - oznacza, że „ta kultura budowania innowacyjności także przez uczelnie wyższe coraz bardziej wkracza do uczelni różnego typu - nie tylko technicznych” i coraz bardziej uczelnie angażują się nie tylko w badania, ale także w proces wdrożeń.

„W zasadzie możemy powiedzieć, że znajdujemy się na etapie, w którym wsiedliśmy do ekspresu nabierającego coraz większej prędkości” - mówiła Kudrycka.

„Jestem przekonana, że sama Skandynawia, Wielka Brytania i Niemcy nie nadrobią dystansu, jaki dzieli nas pod względem poziomu innowacyjności w stosunku do Ameryki Północnej, czy też Azji, dlatego bardzo ważnym celem (...) jest doprowadzenie do odpowiedniego i pełnego wykorzystania potencjału (...) nowych krajów członkowskich w wykorzystywaniu funduszu z programu ramowego i stworzenie takich rozwiązań w programie Horyzont 2020, aby zabezpieczyć to wykorzystanie przez nowe państwa członkowskie” - powiedziała Kudrycka.

W kwietniu z jej inicjatywy spotkali się ministrowie 13 nowych państw członkowskich UE i wypracowali wspólne stanowisko w stosunku do programu Horyzont 2020, tak aby w większym zakresie wykorzystywany był potencjał naukowo-technologiczny i infrastrukturalny z tych krajów. W najbliższym czasie to stanowisko zostanie przedstawione m.in. przewodniczącemu Komisji Europejskiej Jose Barroso.

Horyzont 2020 przewiduje ogromne środki na badania i rozwój, w planie jest 80 mld euro, jak również finansowanie inwestycji na cały cykl innowacyjności: od projektu po przygotowanie prototypów.

„Z tego powodu można powiedzieć, że Horyzont 2020 w nowej perspektywie finansowej, nie tylko może wzmocnić strategiczne podmioty innowacyjności w Europie, ale może wykreować nowych światowych i europejskich liderów przemysłowych w obszarach technologii i wyzwań społecznych” - powiedziała minister. Te obszary to m.in. zdrowie, programy demograficzne, bezpieczeństwo żywności bezpieczna energetyczne, klimat, transport, gospodarka, zasoby naturalne.

Kudrycka podkreśliła, że adresatami programu ramowego Horyzont 2020 są nie tylko indywidualni naukowcy, ale także konsorcja i centra naukowo-przemysłowe, oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Minister dodała, że Horyzont 2020, jako nowy program ramowy, po raz pierwszy orientuje się na taką skalę na potrzeby przedsiębiorców zarówno wielkich, jak i małych w obszarach zaawansowanych technologii, „technologii kluczowych” do rozwoju wielu obszarów produkcji, dla których te programy badawcze będą określać sami przedsiębiorcy.

Dlatego zdaniem Kudryckiej ważne jest, aby doprowadzić do tego, by obowiązywały proste zasady przyznawania grantów, aby różne źródła finansowania były realizowane w zbliżonych do siebie procedurach, co pozwoli m.in. na szersze wykorzystywanie środków finansowych.

To wszystko – jak to ujęła Kudrycka - nie będzie zrealizowane, jeśli kraje członkowskie się do tego nie przygotują a w szczególności nowe kraje UE. Potrzebne jest stworzenie kultury innowacyjnej przedsiębiorczości poprzez lepszą współpracę uczelni z biznesem, ale nie na poziomie ogólnym, tylko opartej na konkretnych wspólnych działaniach. Potrzebne są także dużo większe nakłady na badania z sektora prywatnego, który musi włączyć się w finansowanie badań w dużo większym zakresie niż dotychczas.

Dodała, że realizowane jest także rozwiązanie prawne, które zapewni dobrowolny odpis z podatku CIT - 1 proc. na rzecz instytucji naukowych.

Na koniec podkreśliła, że gospodarka oparta na innowacyjności wymaga działań ministerstw – nauki i szkolnictwa wyższego, gospodarki, finansów, rozwoju regionalnego.

W poniedziałek z udziałem prezydenta Bronisława Komorowskiego w Katowicach rozpoczął się IV Europejski Kongres Gospodarczy. Przez trzy dni ok. 6 tys. uczestników imprezy będzie dyskutować o najważniejszych wyzwaniach stojących przed europejską gospodarką w okresie spowolnienia gospodarczego. Zaplanowano ponad sto debat, dyskusji i wydarzeń towarzyszących z udziałem biznesmenów, menedżerów wiodących firm oraz polityków.

PAP - Nauka w Polsce

ktp/ mab/ mtb/ kon/ mki/ jbr/ bsz