Dotychczas przeważało przekonanie, że neolityczne migracje rolników z Bliskiego Wschodu, sprzed 5-10 tys. lat, zdominowały populację rdzennych paleolitycznych łowców.

Badania archeologiczne dowodzą, że człowiek współczesny zasiedlił Europę około 40 tys. lat temu, w okresie zwanym paleolitem. Ci paleolityczni łowcy przetrwali epokę lodowcową na południu Europy, po czym, wraz z topnieniem lodowca, wyruszyli na północ.

Jednak kilka tysięcy lat po tym ponownym zasiedleniu do Europy przybyła fala migracyjna z terenów dzisiejszej Turcji (Anatolia), przynosząc rolnictwo, nową gospodarkę i technologie.

Naukowcy zastanawiają się, w jakim stopniu dzisiejsi Europejczycy są potomkami paleolitycznych łowców, a w jakim neolitycznych rolników. Odpowiedzi różnią się w zależności od markerów genetycznych, które bierze się pod uwagę, ustalając pokrewieństwo.

Najnowsze badania koncentrują się na chromosomie Y, czyli puli DNA przekazywanej z ojca na syna. W Europie, w zależności od regionu, można wyróżnić kilka typów chromosomów Y. Ponad 100 mln Europejczyków posiada chromosom Y typu R-M269.

Ten typ jest najbardziej rozpowszechniony w Europie Zachodniej, a w takich krajach jak Hiszpania, Irlandia i Walia osiąga poziom 90 proc.

W najnowszych badaniach Cristian Capelli i George Busby z Oxford University wykazali, wbrew dotychczasowym ustaleniom, że różnorodność R-M269 nie jest większa na terenie Anatolii niż w Europie Zachodniej. Większa różnorodność oznacza dłuższy wiek danej populacji, a w tym wypadku ekspansję z Anatolii do Europy.

Przy okazji, naukowcy wykazali, że niektóre markery genetyczne nie nadają się do określania wielu populacji. Ich zdaniem, obecne narzędzia analityczne nie radzą sobie z datowaniem chromosomu Y o typie R-M269.

Capelli podkreśla, ze jego badania nie odpowiadają na pytanie, kiedy R-M269 rozprzestrzenił się w Europie. "Na razie nie można nic pewnego stwierdzić o wieku tej linii genetycznej. Można by rzec, że po prostu odbiliśmy piłeczkę" - wyjaśnia naukowiec.

PAP - Nauka w Polsce

krx/ ula/bsz