Nauka dla Społeczeństwa

19.04.2024
PL EN
07.12.2018 aktualizacja 04.01.2019

Pan od przyrody z innej planety

Źródło: materiały zgłoszeniowe Konkursu Popularyzator Nauki Źródło: materiały zgłoszeniowe Konkursu Popularyzator Nauki

Jego audycje w Radiu dla Ciebie dają słuchaczom możliwość intelektualnego spotkania z ekspertami wielu dziedzin nauki. Były naukowiec dr Łukasz Badowski w sposób naturalny odnalazł swoją misję jako dziennikarz–popularyzator. Uważa, że najciekawsze jest to, co się dzieje pomiędzy światami, dyscyplinami i ludźmi.

Autor programów "Z innej planety" oraz "Pan od przyrody" jest finalistą w kategorii Media w XIV edycji konkursu Popularyzator Nauki, organizowanego przez serwis PAP - Nauka w Polsce oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

"Nie jestem po prostu popularyzatorem. Nie jestem sensu stricto dziennikarzem. Nie jestem też naukowcem - nie prowadzę badań i nie popularyzuję własnych osiągnięć. Zajmuję się komunikacją naukową" - mówi Badowski, który kilka lat temu obronił doktorat z dziedziny fizyki statystycznej. Komunikację naukową definiuje jako nurt komunikacji społecznej poświęcony kontaktom między "klasą społeczną ludzi nauki" a społeczeństwem jako całością.

Jego zdaniem miarą wartości komunikacji naukowej jest jej skuteczność. Jednostronna popularyzacja często – podobnie jak propaganda - ma skutek odwrotny w postaci odchodzenia od nauki. "Dziennikarz pełni w społeczeństwie rolę psa łańcuchowego, który ma szczekać, kiedy zbliża się złodziej. Czasem tym złodziejem jest pseudonaukowiec, a czasem profesor doktor habilitowany" – stwierdza.

Jeszcze jako student dr Badowski współorganizował festiwale nauki na Uniwersytecie im Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 2006 do 2018 roku pracował w Centrum Nauki Kopernik. Prowadził pokazy naukowe, warsztaty, tworzył interaktywne wystawy i współpracował ze środowiskami edukacyjnymi. Audycje na antenie RDC – red. Badowski prowadzi od 2013 roku. Do stałej cotygodniowej audycji "Z Innej Planety" dołączyła od roku 2018 nowa autorska audycja dla młodych słuchaczy "Pan od Przyrody".

"Z Innej Planety" to audycja trzygodzinna. Zaczyna i kończy się łatwymi w odbiorze, modułami, pomiędzy którymi osadzona jest wnikliwa i nieprzerywana dżinglami rozmowa z ekspertem. Redaktor zaprasza przedstawicieli różnych dziedzin nauki lub sztuki. Popularyzuje badania łączące dziedziny humanistyczne i przyrodnicze. Dzięki wyeliminowaniu telefonów, reklam i innych elementów rozrywkowych słuchacz ma możliwość skupienia uwagi i wysłuchania pogłębionej narracji. Z drugiej strony - zaproszeni naukowcy mogą swobodnie, bez ograniczeń czasowych, mówić o swoich osiągnięciach, ale też wątpliwościach i obawach.

Audycje poświęcone są kwestiom na pozór oddalonym od katedr – słuchacze docenili m.in. dyskusję o betonie i ziemniakach. Ale na antenie znalazły się również odcinki dotyczące zaawansowanej matematyki, automatyki i topologii algebraicznej.

"Pan od Przyrody" to audycja adresowana do młodzieży i dzieci. Trwa około 50 minut. Krótkie materiały dźwiękowe przerywane są dynamiczną muzyką. Audycja jest tak zaprojektowana, aby zapewnić różnorodność punktów widzenia. Każdy program ma temat przewodni – Chleb, Zielone i Czerwone, Mazowsze. Kiedy mowa o minerałach, jest miejsce i na rozmowę z geologiem, i na wizytę w warsztacie szlifierza kamieni szlachetnych, który znajduje się "tuż za rogiem". Kiedy mowa o optyce, prowadzący rozmawia z mikrofotografikiem, ale też odwiedza zwyczajny zakład optyczny, jaki dziecko może znaleźć w sąsiedztwie.

Audycja "Pan od Przyrody" cieszy się popularnością na stronie internetowej radia – niektórzy rodzice puszczają ją regularnie dzieciom z podcastu.

Łukasz Badowski jest współautorem (wraz z Zasławem Adamaszkiem) książki "Laboratorium w Szufladzie: Matematyka". Prowadzi też popularnonaukowe wykłady otwarte. Poza stałymi działaniami wynikającymi ze współpracy z Radiem Dla Ciebie (obok audycji są to również pikniki i spotkania ze słuchaczami) dr Badowski publikuje artykuły w różnych mediach, a także prowadzi pokazy naukowe, warsztaty i zajęcia. Współpracuje z uniwersytetami dziecięcymi i uniwersytetami trzeciego wieku.

Nie ma dla niego trudnych tematów. Często porusza tematy na pierwszy rzut oka niemedialne - zamiast gadżetomanii pisze o nowoczesnej matematyce, zamiast fizyki czarnych dziur - opisuje fizykę ciała stałego. Bardzo ceni sobie warunki swojej pracy. Uważa, że radio otacza aura intymności.

Duże znaczenie ma dla niego również książka. Ale to też nie może być sztywna koturnowa propaganda idei nauki. To musi być tekst żywy, zbliżony raczej do potocznej wypowiedzi. Chciałby w przyszłości opublikować piękne książki – dobrze wydane, pełne zajmujących ilustracji.

"Dzięki temu, że zajmowałem się nauką zawodowo na pewno całkiem nieźle znam się na praktyce badawczej. To mi często pozwala widzieć przez rozmaite PR-owe czy reklamowe +ściemy+. Zdaję sobie sprawę z mechanizmów społecznych, ekonomicznych i politycznych, które rządzą nauką – powiedział. - Na pewno z jednej strony ułatwia mi to rozmowę, bo mogę pomóc naukowcom wyrażać ich idee ludzkim językiem, z drugiej jednak strony zdarza mi się zmarszczyć brew w trakcie czytania wynurzeń rozmaitych badaczy".

Czasem przedstawicielom nauki zadaje niewygodne pytania. "Owszem, staram się, żeby w trakcie moich wywiadów rozmówcy czuli się dobrze, ale wielu z nich przyznaje – czy to w czasie rozmowy, czy już po niej – że stawiam ich poza strefą komfortu" - stwierdził.

Zaznaczył, że bardzo dba o to, żeby nie być postrzeganym, jako wykonawca interesu korporacyjnego, w tym akademickiego. "Na wykładach czy bankietach zawsze siadam z tyłu i obserwuję ludzi…" – mówi.

PAP - Nauka w Polsce

kol/ szz/ zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024