Celem konkursu Złoty Medal Chemii, organizowanego przez Instytut Chemii Fizycznej PAN (IChF PAN) we współpracy z firmą DuPont, jest wyłonienie najlepszych prac licencjackich lub inżynierskich z obszaru chemii i jej pogranicza. Nazwiska zwycięzców tegorocznej, ósmej już edycji, ogłoszone zostały w czwartek w Warszawie. Jak podkreślili organizatorzy, w tym roku otrzymali oni rekordową liczbę zgłoszeń: 60 prac z 15 uczelni.

15 najlepszych prac zostało zakwalifikowanych do drugiego etapu, w którym autorzy zaprezentowali przed komisją konkursową wyniki przeprowadzonych przez siebie badań. To właśnie prezentacje finalistów były podstawą do wyboru laureatów.

Zdobywcą głównej nagrody, czyli Złotego Medalu Chemii oraz 10 tys. złotych, został Hubert Jóźwiak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tegoroczny laureat zajmuje się badaniami teoretycznymi - w swojej pracy licencjackiej opisał proces wyznaczania parametrów kształtu linii widmowych pierwiastków w oparciu o metody chemii i mechaniki kwantowej.

Student UMK udowodnił również, że jego obliczenia można zastosować do opisu wyników eksperymentalnych: w jego pracy zaprezentowano najbardziej precyzyjne przewidywania uzyskane dotychczas dla układu wodór-hel, jak również pierwsze na świecie rezultaty takich obliczeń dla układu tlenku węgla z azotem.

Obliczenia teoretyczne zawarte w pracy licencjackiej laureata tegorocznego Złotego Medalu Chemii mogą zostać zastosowane np. w badaniach astrofizycznych - gdzie umożliwią znacznie dokładniejszą analizę atmosfery gazowych olbrzymów takich jak Jowisz czy Saturn - jak również do detekcji zanieczyszczeń przy analizie atmosfery ziemskiej.

Laureat nagrody przyznał, że choć jest teoretykiem, to współpraca z naukowcami zajmującymi się eksperymentami jest dla niego bardzo satysfakcjonująca. "Jest to zdecydowanie duża przyjemność, jeśli wyniki się potwierdzają. Ale nawet jeśli coś nie gra, to dzięki takiemu twórczemu fermentowi można wpaść na nowe pomysły" - powiedział. Słowa te sprawdziły się w jego przypadku: w swojej dalszej pracy naukowej chciałby między innymi zająć się układami, dla których opracowany przez niego schemat z jakiegoś powodu nie działa.

Hubert Jóźwiak otrzymał także nagrodę finalistów, czyli wyróżnienie przyznawane przez pozostałych uczestników konkursu.

Srebrny Medal Chemii oraz 5 tys. złotych otrzymała Martyna Tupikowska, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego. Celem jej pracy licencjackiej było uzyskanie nowego typu samoorganizacji nanocząstek złota pokrytych ligandami promezogenicznymi z wykorzystaniem ciekłokrystalicznej matrycy. Udało jej się uzyskać nanomateriały o dynamicznej strukturze, których właściwościami można sterować za pomocą zmian temperatury - zastosowanie mogą znaleźć w optyce nieliniowej, biosensorach czy metamateriałach chiralnych.

Laureatem trzeciego miejsca został natomiast Maciej Pilch z Politechniki Krakowskiej im. T. Kościuszki. W swojej pracy inżynierskiej zajmował się nowym typem systemów pomiarowych do wyznaczania charakterystyk aerodynamicznych obiektów rzeczywistych - czyli układami, które wykorzystuje się między innymi do mapowania rozkładu ciśnienia na powierzchniach modeli samochodów oraz samolotów w tunelach aerodynamicznych. Zdobywca tegorocznego Brązowego Medalu Chemii otrzyma nagrodę pieniężną w wysokości 2,5 tys. złotych.

Oprócz głównych nagród przyznano również cztery wyróżnienia po tysiąc złotych każde. Otrzymali je: Piotr Tobiasz, Karolina Walas, Dominik Zdybał oraz Mikołaj Żychowicz. Jak co roku, firma DuPont nagrodziła także prace związane z biotechnologią przemysłową oraz materiałami zaawansowanymi - czyli dotyczące obszaru jej działalności. Nagrody w kwocie 2 tys. złotych otrzymali: Wiktoria Dołębska, Dominik Zdybał i Mikołaj Żychowicz.

Wszyscy finaliści konkursu będą mieli możliwość odbycia stażu naukowego w IChF PAN i zrealizowania projektów badawczych w laboratoriach instytutu.

W czerwcu przyszłego roku rozpocznie się nabór zgłoszeń do IX edycji Złotego Medalu Chemii. Szczegóły dotyczące konkursu dostępne są na jego stronie internetowej www.zlotymedalchemii.pl.

Serwis Nauka w Polsce był jednym z patronów medialnych VIII edycji konkursu. 

PAP - Nauka w Polsce, Katarzyna Florencka

kflo/ ekr/