Jak poinformowali PAP przedstawiciele PW, nagroda dla zwycięzcy wynosi 30 tys. funtów (ok. 145 tys. zł).

Projekt WaterSense opracowali inżynierowie z firmy Magly, działający we współpracy z jednostkami PW: Wydziałem Mechanicznym Technologicznym, Wydziałem Chemicznym oraz Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CEZAMAT. W pracach uczestniczą również Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz firma Nebucode.

Pomysłodawcą i koordynatorem projektu jest Filip Budny, doktorant na Politechnice Warszawskiej oraz dyrektor generalny Magly.

Celem nagrodzonego systemu jest zarządzanie jakością wód w czasie rzeczywistym. Jego działanie opiera się na rozwiązaniach Internetu Rzeczy (IoT) i autonomicznych stacjach pomiarowych, badających ponad 20 parametrów jakości wody z dokładnością laboratoryjną, bez potrzeby serwisowania. Zebrane dane są następnie analizowane przez AI.

WaterSense na bieżąco sygnalizuje zagrożenia dla ekosystemów, pozwala z 72-godzinnym wyprzedzeniem przewidywać potencjalne skutki dla środowiska i zapobiegać katastrofom ekologicznym. Powstał w odpowiedzi na prognozy, według których do 2027 r. nawet 90 proc. rzek w Unii Europejskiej może nie spełniać wymaganych norm jakości wody.

Jak napisano w uzasadnieniu wyboru, nagroda Jamesa Dysona wspiera młodych wynalazców, którzy myślą inaczej i podejmują realne problemy wprost. Tegoroczni laureaci wpisują się w to założenie, stawiając czoło trudnym wyzwaniom zdrowotnym i środowiskowym, oferując praktyczne rozwiązania.

- Mam nadzieję, że zdobycie tej nagrody stanie się dla nich trampoliną do komercjalizacji ich przełomowych wynalazków - napisał fundator nagrody, brytyjski projektant Sir James Dyson.

- Zaczęło się od wicemistrzostwa w polskiej edycji James Dyson Award 2025, następnie znaleźliśmy się w gronie 20 najlepszych wynalazków na świecie, a ostatecznie to sam Sir James Dyson wybrał WaterSense jako laureata International Sustainability Award 2025 - podkreślił Filip Budny.

Projekt stale się rozwija. W ciągu ostatnich 12 miesięcy zainstalowano ponad 20 prototypowych stacji pomiarowych w Polsce, a obecnie trwają prace nad wdrożeniem nowych metod automatycznej kalibracji sensorów oraz systemu zapobiegania biofoulingowi, czyli osadzaniu się różnych organizmów wodnych na zanurzonych powierzchniach, co jeszcze bardziej zwiększy niezawodność pomiarów. Równolegle rozwijana jest platforma WaterMap, która analizuje dane i udostępnia je w czasie rzeczywistym.

- Przed nami teraz bardzo intensywny etap - przygotowania do rundy zalążkowej - pre-seed, którą chcemy przeznaczyć na rozwój technologii i objęcie zasięgiem monitoringu głównych polskich rzek - Wisły i Odry - do końca przyszłego roku. To będzie dla nas punkt wyjścia do dalszego skalowania projektu na rynki europejskie i budowania globalnej rozpoznawalności WaterSense, z ambicją realnego wpływu na poprawę jakości wód śródlądowych - dodał Budny.

Jak wyjaśnił, system jest skierowany do wszystkich zainteresowanych badaniem jakości wód w Polsce: samorządów, firm z branży wodno-kanalizacyjnej, organizacji pozarządowych skupionych na kwestiach środowiskowych.

Nagroda Jamesa Dysona jest międzynarodową nagrodą w dziedzinie projektowania, która wspiera i wyróżnia studentów-wynalazców rozwiązujących realne problemy świata. Konkurs o nią organizowany jest co roku i przeznaczony dla wszystkich studentów kierunków inżynierskich oraz niedawnych absolwentów. W każdej edycji wyłaniani są globalni finaliści spośród laureatów etapów krajowych. Z tego grona Sir James Dyson osobiście wybiera zwycięzców.

Do tej pory polskie rozwiązanie zostało globalnym zwycięzcą tylko raz. W 2022 r. nagrodę główną otrzymał projekt SMARTHEAL, również realizowany na Politechnice Warszawskiej.

W 2023 r. Polak Piotr Tłuszcz otrzymał międzynarodową specjalną nagrodę za Projekt humanitarny Rydwan Życia.

Katarzyna Czechowicz (PAP)

kap/ agt/