Natalia Lebiediewa, zajmująca się naukowo historią II wojny światowej, a także historią stosunków polsko-rosyjskich i litewsko-rosyjskich, urodziła się w 1939 roku. W 1962 roku ukończyła Państwowy Instytut Historii i Archiwistyki w Moskwie, po czym pracowała w ZSRR i w Rosji w Akademii Nauk - Instytucie Historii Najnowszej, z którym związana była do końca życia.

W 1970 roku obroniła pracę doktorską dotyczącą wydarzeń poprzedzających procesy norymberskie. W 1996 roku uzyskała habilitację na Uniwersytecie Łódzkim na podstawie pracy „Katyń. Zbrodnia przeciwko ludzkości”. Była autorką monografii, licznych artykułów naukowych i rozdziałów w zbiorowych pracach naukowych. Należała do kolegiów redakcyjnych serii dokumentów wydawanych w w Rosji („Rosja – wiek XX. Dokumenty”) i za granicą („Annals of Communism” Uniwersytetu Yale). Należała do Rady Naukowej kwartalnika „Przegląd Wschodni”.

Była jednym z pierwszych w Rosji historyków zajmujących się zbrodnią katyńską. Artykuł „Tragedia katyńska”, który napisała wspólnie z Giennadijem Żaworonkowem, ukazał się w gazecie „Moskowskije Nowosti” 25 marca 1990 roku, trzy tygodnie zanim oficjalna agencja TASS opublikowała 13 kwietnia 1990 roku komunikat potwierdzający odpowiedzialność sowieckiego NKWD za zbrodnię katyńską.

Prof. Lebiediewa podejmowała tematy należące do najtrudniejszych w relacjach polsko-rosyjskich w XX wieku, m.in. temat agresji ZSRS na Polskę 17 września 1939 roku. Zasiadała w Polsko-Rosyjskiej Grupie do Spraw Trudnych i w przygotowanym przez Grupę opracowaniu „Białe plamy - czarne plamy” była współautorką rozdziałów: „Polska między ZSRR i Niemcami (1939-41)” i „Zbrodnia katyńska”.

Była laureatką nagród i wyróżnień za publikacje i odkrycia archiwalne. W 2003 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, a w 2015 - Medalem Komisji Edukacji Narodowej. (PAP)

awl/ mms/