Rozchylanie liścia podkwiatostanowego dziwidła olbrzymiego rozpoczęło się ok. godz. 21.00 w poniedziałek - poinformował Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego. Po godz. 1.30 we wtorek liść znajdującego się w uniwersyteckich szklarniach kwiatu okazale rozchylił się.

Według Ogrodu od rozpoczęcia do momentu pełnego rozkwitu roślina potrzebowała podczas poprzedniego kwitnienia w 2021 r. ok. 8 godzin - czyli obecnie byłoby to ok. 5.00 rano. Wówczas przez 4-6 godzin spatha - czyli liść był otwarty - przypomniał Ogród we wpisie na Facebooku. Botanicy zaznaczyli, że teraz roślina jest starsza, silniejsza i dużo większa, dlatego nie wiadomo, jak szybko będzie kwitła.

Ogród przypomniał, że szklarnia z dziwidłem będzie otwarta dla zwiedzających we wtorek od godz. 10.00. Stale trwa transmisja online na jego kanale na YouTube.

Dziwidło olbrzymie (Amorphophallus titanum) należy do rodziny obrazkowatych – Araceae – i pochodzi z lasów równikowych Sumatry. Wytwarza kwiatostan mogący osiągać trzy metry wysokości i ponad 1,5 metra szerokości. Kwiatostan i liść wyrastają z ukrytej pod ziemią bulwy ważącej nawet kilkadziesiąt kilogramów. Kwiatostan otwarty jest tylko przez dwa dni, dlatego jego zapach rozchodzi się na duże odległości, aby przywabić możliwie najwięcej zapylaczy.

W Warszawie dziwidło jest uprawiane w szklarniach Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Pierwszy raz zakwitło w czerwcu 2021 r., wzbudzając wielkie zainteresowanie.

Teraz dziwidło kwitnie po raz drugi i jako starsza roślina ma znacznie większą kolbę kwiatostanową niż poprzednio, bo osiągnęła już ponad 180 cm. Kwiatostan w 2021 r. mierzył 125 centymetrów.

– W kwiatostanie są kwiaty żeńskie (słupki w jego dolnej części) i męskie (pręciki w pasie nad słupkami). Jest ich bardzo dużo, łącznie ponad 400. Kwiaty żeńskie otwierają się przed kwiatami męskimi, aby zapobiec samozapyleniu – powiedział opiekujący się dziwidłem mgr inż. Piotr Dobrzyński.

Wyjaśnił, że cechą charakterystyczną tej rośliny jest m.in. to, że jej kwiatostan wydziela dość specyficzny zapach, którego natężenie zmienia się dobowo. Stopniowo wzrasta od późnego wieczora do północy, kiedy to jej zapylacze, jak chrząszcze padlinożerne i muchówki, osiągają szczyt aktywności, a następnie słabnie.

Dodatkowo roślina podgrzewa swój kwiatostan. To fascynujące zjawisko biologiczne znane jako termogeneza. Ten niezwykły mechanizm odgrywa kluczową rolę w zapylaniu rośliny. Podgrzewanie potęguje zapach i tym sposobem przyciąga zapylaczy.

W pierwszej fazie kwitnienia, czyli w nocy, kwiaty żeńskie są gotowe do zapylenia. Z kolei w drugiej fazie, czyli drugiego dnia, kwiaty męskie uwalniają pyłek, choć kwiaty żeńskie nie są już podatne na zapylenie.

– Ten starannie zaplanowany układ pomaga zagwarantować zapylenie krzyżowe, czyli że zapłodnienie będzie możliwe tylko między różnymi osobnikami roślin, uniemożliwiając w ten sposób samozapylenie – przekazał Dobrzyński.

Zaznaczył, że jeśli nie dojdzie do zapylenia, kwiatostan całkowicie obumiera i odpada od bulwy.

– Jeżeli zaś dojdzie do zapylenia, rozwijają się owoce, które po dojrzeniu przybierają jaskrawoczerwony kolor. W każdym pojedynczym owocu jest jedno nasiono. Owocostan przyjmuje kształt zbliżony do kolby kukurydzy – dodał.

Obecnie w Europie kwitnie równocześnie kilka dziwideł. (PAP)

ago/ mas/ joz/ sp/