W środę z Centrum Kosmicznego im. Kennedy'ego na Florydzie wystartowała rakieta Falcon-9 SpaceX, rozpoczynając misję Ax-4. Jednym z jej uczestników jest Sławosz Uznański-Wiśniewski. To drugi - po Mirosławie Hermaszewskim - Polak w historii, który znalazł się na orbicie okołoziemskiej, ale pierwszy, który weźmie udział w misji prowadzonej na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).

Start misji pierwotnie planowany na 29 maja przekładano kilkakrotnie. Powodami opóźnienia były niesprzyjająca pogoda, problemy z kapsułą Dragon oraz wyciek płynnego tlenu w pierwszym stopniu rakiety nośnej Falcon 9, a później wyciek w rosyjskim module serwisowym Zwiezda na ISS.

Astronom prof. Tomasz Bulik, dyrektor Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego podkreślił, że w Polsce zainteresowanie kosmosem i badaniami kosmicznymi zawsze było bardzo duże. Widać to nawet po ogromnej popularności wykładów popularnonaukowych dotyczących astronomii.

“Ludzie są ciekawi tego, jak wygląda przestrzeń kosmiczna; jakie są fundamentalne problemy związane z badaniami astronomicznymi; dlaczego wszechświat wygląda tak, jak wygląda; co z nim będzie w przyszłości? Tych pytań jest bardzo dużo i one, wciąż zadawane, pokazują, że astronomia inspiruje. A dzięki takiemu wydarzeniu, jak lot Polaka w kosmos - o astronomii, astrofizyce i o badaniach kosmicznych mówi się i będzie się mówić jeszcze więcej, co ma szansę zaprocentować w przyszłości” - stwierdził prof. Bulik.

Jednocześnie - jak przyznał - nie sądzi, by to wciąż rosnące zainteresowanie przełożyło się bezpośrednio na samą astrofizykę czy inne naukowe badania kosmosu, choćby poprzez zwiększenie finansowania czy zwiększenie liczby grantów na ten cel.

“Natomiast w Polsce mamy bardzo dynamicznie rozwijający się sektor przemysłu kosmicznego, czyli zamówienia dla Europejskiej Agencji Kosmicznej, dla NASA, udział w budowie satelitów naukowych, nawet wysyłanie w kosmos satelitów naukowych, co mnie akurat najbardziej interesuje. To bardzo ważny element, który może bardzo zyskać na locie Polaka w kosmos. Liczę też, że w umysłach decydentów może to otworzyć drzwi, które pozwolą, żeby przemysł kosmiczny w Polsce jeszcze dynamiczniej się rozwijał” - stwierdził astronom.

Jak podkreślił, wszystkie pieniądze wydawane na badania, na biologię, chemię lub fizykę, jak też na inżynierię - to bardzo dobra inwestycja w przyszłość społeczeństwa.

W 2023 roku Polska znacząco zwiększyła swój udział w programach ESA na lata 2023-2025, który wyniósł łącznie 360 mln euro. W kwocie tej znalazła się misja IGNIS z polskim astronautą (65 mln euro); projekt CAMILA – budowa konstelacji satelitów do obserwacji Ziemi (85 mln euro); rozwój polskich technologii kosmicznych – program ESA ukierunkowany na wzrost poziomu technologicznego polskich podmiotów (7 mln euro).

“Ten wydatek może nie jest wydatkiem na badania, które ja osobiście chciałbym prowadzić, ale patrzę szerzej i wiem, że pieniądze wydawane na badania naukowe w bardzo szerokim zakresie to są pieniądze, które zwracają się społeczeństwu dziesięciokrotnie. To jest bardzo dobra inwestycja” - zaznaczył.

“Ja sam już w kosmos nie polecę, natomiast bardzo się cieszę, że komuś z Polaków się udało, choć po pewnych perturbacjach, bo cieszę też z sukcesów i przyjemności innych. Wydaje mi się, że wielkie znaczenie ma to, żeby w społeczeństwie było poczucie, że badania kosmosu są ważne i są przydatne. I wydaje mi się, że dzięki temu lotowi to możemy osiągnąć” - podkreślił.

Nauka w Polsce, Ewelina Krajczyńska-Wujec (PAP)

ekr/ bar/ lm/