Laureaci Advanced Grants otrzymują po 2,5 mln euro na przeprowadzenie badań. W konkursie mogą startować aktywni naukowcy, którzy mają udokumentowane znaczące osiągnięcia badawcze.

Najwięcej grantów trafi do badaczy pracujących w Wielkiej Brytanii (56), Niemczech (35), Włoszech (25), Niderlandach (24) i Francji (23). Łącznie granty stworzą około 2 700 nowych miejsc pracy w zespołach naukowych.

Polscy naukowcy wywalczyli cztery granty.

Prof. Cezary Galewicz z UJ zrealizuje projekt "Głosy z Głębokiego Południa: kultury pieśni pāṭṭu Azji Południowej". Chodzi o badania historii kultur, w których wykonywane są pieśni pattu - m.in. w południowych Indiach. "Pattu to nie tylko pieśń – to wielość powiązanych ze sobą tradycji śpiewaczych, swoista galaktyka regionalnych kultur pieśni. Wiele z nich czerpie z gatunków o epickim charakterze – od pieśni o bohaterach i miejscach, przez wersety mające przebudzić bóstwo lub rzucić klątwę, po pieśni ekstatycznej chwały" - opisuje swoje zainteresowania badawcze prof. Galewicz.

Prof. Joanna Mizielińska poprowadzi na UW projekt dotyczący rodzin osób queer (LGBTIQ*), w których wychowują się dzieci, w Europie Środkowej i Wschodniej. Prof. Mizielińska w dotychczasowych badaniach analizowała queerową codzienność, praktyki opieki, sposoby definiowania i prezentowania rodzin, queerowe rodzicielstwo, homofobię w rodzinie oraz relacje międzyludzkie na różnych etapach życia. "Projekt uwzględnia także różne punkty widzenia – łączy głosy rodzin LGBTIQ*, ich bliskich – rodzin pochodzenia, przyjaciół – osób aktywistycznych i profesjonalnie pracujących z rodzinami, co pozwala uchwycić złożoność codziennych doświadczeń tych rodzin" – dodaje prof. Mizielińska.

Kolejny grant otrzymał prof. Paweł Moskal z UJ na projekt "Czy natlenianie tkanek można badać za pomocą pozytonium?". Prof. Pawel Moskal to wynalazca metody obrazowania pozytonium oraz twórca tomografu Jagielloński-PET (J-PET). W ramach grantu chce zbadać, czy za pomocą jego maszyny można ustalić stopień natlenienia komórek. Jeśli hipoteza ta się potwierdzi, tomograf J-PET będzie mógł być wykorzystany do nieinwazyjnego badania stopnia złośliwości nowotworów.

Prof. Dominika Zgid na Uniwersytecie Warszawskim sprawdzi natomiast, jak można modelować nieporządek w materiałach krystalicznych. Efektem projektu będzie zestaw narzędzi obliczeniowych umożliwiających modelowanie nieuporządkowania w realistycznych układach. Narzędzia pozwolą na wykorzystanie obliczeń wysokiej wydajności do ograniczenia liczby kosztownych eksperymentów laboratoryjnych i pomogą w racjonalnym projektowaniu nowych, technologicznie istotnych materiałów.

W konkursie wzięło udział 2,5 tys. projektów, a grant uzyskał tylko co dziewiąty z nich. Prof. Maria Leptin, przewodnicząca Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych, powiedziała: "Po raz kolejny wielu naukowców – około 260 – zaproponowało przełomowe pomysły ocenione jako doskonałe, jednak nie otrzymało finansowania z powodu ograniczonego budżetu ERC. Mamy nadzieję, że w przyszłości dostępnych będzie więcej środków, aby jeszcze więcej kreatywnych badaczy mogło realizować swoją naukową pasję".

Kolejny nabór wniosków do konkursu Advanced Grants 2025 już trwa – termin składania wniosków to 28 sierpnia 2025 r. Nowością w tej edycji konkursu będzie to, że naukowcy przenoszący się do Europy będą mogli otrzymać dodatkowe 2 mln euro na założenie laboratorium – dwukrotnie więcej niż dotychczas. (PAP)

Nauka w Polsce

lt/ zan/