Historia i kultura

Zachodniopomorskie/ Arabski dirham odnaleziony podczas remontu dworu w Trzebieszewie

Źródło: Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej
Źródło: Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej

Część wczesnośredniowiecznego arabskiego dirhama znaleziono podczas remontu starego dworu w Trzebieszewie. Obecność arabskich monet na ziemiach polskich świadczy o dość dużej wymianie handlowej między Słowianami a Bliskim Wschodem - poinformowało Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej.

Na monetę natrafiono pod posadzką, podczas prac remontowych prowadzonych we wnętrzu starego dworu w Trzebieszewie, należącego przez stulecia do rycersko-szlacheckiej rodziny von Witten.

Znalezisko to niewielki fragment srebrnej, arabskiej monety, tzw. siekańca, który nosi ślady celowego przecięcia. Siekańce były często używane jako forma płatności w okresie, gdy pełnowartościowe monety były rzadkością; ich fragmenty odpowiadały konkretnym wartościom.

“W transakcjach dokonywanych przy użyciu dirhamów liczyła się wartość kruszca - srebra. Były łamane na mikroskopijne nieraz kawałki. Dlatego, jeśli w Polsce odkrywa się skarby monet arabskich, to one są podzielone na kilka części. Znajduje się też całe monety, ale znacznie rzadziej” - wyjaśnia PAP archeolog Grzegorz Kurka, dyrektor Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej.

Arabskie dirhamy, bite głównie w kalifatach, ale też w Azji Centralnej, docierały na tereny dzisiejszej Polski głównie poprzez szlaki handlowe łączące Europę z Bliskim Wschodem, zwłaszcza przez region Morza Bałtyckiego.

“Siekańce występowały we wczesnym średniowieczu między IX a X wiekiem, ich obecność na ziemiach polskich świadczy o dość dużej wymianie handlowej pomiędzy Słowianami a Bliskim Wschodem. Takie odkrycia nie są zbyt częste w Polsce, ale zdarzają się. Prawdopodobnie nie trafiały one bezpośrednio na nasze ziemie, tylko przez różnego rodzaju pośredników, innych handlarzy” - dodał Grzegorz Kurka.

Wczesnośredniowieczne dirhamy miały charakterystyczne inskrypcje na awersie i rewersie, odzwierciedlające islamską kulturę i religię. Podobnie jak inne monety z tego okresu, nie nosiły wizerunków ludzi ani zwierząt, zgodnie z zasadami islamskiej sztuki, która unikała przedstawiania postaci ludzkich i zwierzęcych - informuje Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej.

Awers zazwyczaj zawierał centralną inskrypcję w postaci islamskiego wyznania wiary (szahady), które brzmiało: "Nie ma boga prócz Allaha, a Mahomet jest jego prorokiem”. Często towarzyszyły temu dodatkowe napisy, które mogły obejmować rok bicia monety (w kalendarzu islamskim) oraz miejsce jej emisji (np. Bagdad, Damaszek).

Na rewersie umieszczano również inskrypcje w stylu kaligraficznym, często związane z imieniem panującego kalifa. Na przykład na dirhamach Abbasydów często można było znaleźć imię kalifa Al-Mansura lub Haruna ar-Rashida. W centralnej części monety zwykle znajdowały się krótkie formuły religijne, takie jak "Chwała Bogu", a w otoczeniu inskrypcji mogły znajdować się dodatkowe informacje o regionie, w którym moneta została wybita.

To już kolejne odkrycie arabskich dirhamów na terenie gminy Kamień Pomorski. W Muzeum można m.in. obejrzeć skarb odkryty w okolicach Śniatowa przez członków Stowarzyszenia im. Św. Korduli.(PAP)

Ewelina Krajczyńska-Wujec

ekr/ bar/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • 20.11.2024. Prezentacja zatrzymanego przez służby skarbu z okresu epoki brązu, 20 bm. w przestrzeni wystawy stałej „Świt Pomorza. Kolekcja starożytności pomorskich” Muzeum Narodowego w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, 20 bm. Znaleziony podczas nielegalnych poszukiwań zabytków w Gryfinie skarb został zatrzymany przez policjantów z Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie oraz pracownicy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie. Odnaleziony zespół zabytków składa się z kilkudziesięciu przedmiotów wykonanych z brązu. Są to głównie ozdoby i elementy uprzęży końskiej, ale także broń, narzędzia oraz inne drobne przedmioty. Znalezisko datuje się na V okres epoki brązu (lata ok. 900-750 p.n.e). (jm) PAP/Marcin Bielecki

    Szczecin/ Zaprezentowano skarb z Gryfina; znalazca nadal poszukiwany

  • 14.11.2024. Wystawa "1025. Narodziny Królestwa" w Muzeum Historii Polski w Warszawie. Nowa wystawa MHP, zorganizowana przy współpracy Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, upamiętnia 1000. rocznicę koronacji pierwszego króla Polski. PAP/Albert Zawada

    Dr Marcin Napiórkowski: królestwo to nie tylko książęta i królowie, ale również zwykli ludzie

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera