Historia i kultura

Podkarpackie/ Studenci UJ skatalogowali skarby Muzeum Dzieduszyckich i kościoła w Zarzeczu

23.04.2024. XIX-wieczny kościół w Zarzeczu, 23 bm. Dzięki inwentaryzacji odkryto, że jego ołtarze boczne są znacznie starsze, bo z końca XVI stulecia, zaś znajdujący się w jednym z nich obraz Matki Bożej Śnieżnej datowany jest na XVII wiek. PAP/Darek Delmanowicz
23.04.2024. XIX-wieczny kościół w Zarzeczu, 23 bm. Dzięki inwentaryzacji odkryto, że jego ołtarze boczne są znacznie starsze, bo z końca XVI stulecia, zaś znajdujący się w jednym z nich obraz Matki Bożej Śnieżnej datowany jest na XVII wiek. PAP/Darek Delmanowicz

XVI-wieczny ołtarz z szarego marmuru i alabastru, unikatowe meble w stylu empire i biedermeier to niektóre z zabytków skatalogowanych przez studentów historii sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu (Podkarpackie) i tamtejszym kościele św. Michała Archanioła.

Prace inwentaryzacyjne odbyły się na mocy współpracy Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich (którego filią jest muzeum w Zarzeczu) z Instytutem Historii Sztuki UJ.

„Porozumienie to ma na celu nie tylko wsparcie edukacyjne studentów, ale także umożliwienie im pracy z bezcennymi dziełami sztuki i zabytkami na co dzień przechowywanymi w muzeach” - poinformował PAP dyrektor muzeum w Jarosławiu Konrad Sawiński.

Podczas inwentaryzacji przeprowadzonej pod kierunkiem prof. Rafała Quiriniego-Popławskiego, który jest także zastępcą dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie ds. działalności programowej oraz członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, studenci trzeciego roku historii sztuki mierzyli, opisywali i fotografowali dzieła sztuki.

Efektem ich pracy jest dokładna dokumentacja łącznie 128 obiektów, w tym 70 wybranych eksponatów pochodzących z oryginalnego wyposażenia pałacu Dzieduszyckich w Zarzeczu oraz 58 z kościoła i plebanii w Zarzeczu, w tym m.in. witraży, mozaiki, odrzwi, monstrancji czy wiekowych ksiąg liturgicznych.

Zdaniem muzealników z Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich i z Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu katalog ten „odegra ważną rolę w przyszłych badaniach i konserwacji obiektów”.

Jak wymieniła historyczka sztuki z Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu Katarzyna Szarek, wśród najcenniejszych artefaktów, jakie znalazły się w świeżo opracowanej dokumentacji, są m.in. XVIII-wieczne portrety pierwszych właścicieli pałacu Ignacego Morskiego i Magdaleny z Dzieduszyckich Morskiej autorstwa Pietra Labruzziego, a także ryciny Giovaniego Volpato, które sprowadziła z Włoch pierwsza właścicielka pałacu.

Studenci opisali też bardzo szczegółowo unikatowe meble w stylu empire i biedermeier, które hrabina Morska zakupiła w XIX wieku w najlepszych europejskich ośrodkach sztuki.

Z kolei w kościele pw. św. Michała Archanioła jednym z najważniejszych odkryć okazał się boczny ołtarz ze wschodniego transeptu, wykonany z szarego marmuru i alabastru, ozdobiony obrazem Matki Bożej Śnieżnej.

„Jest to dzieło Jana Białego, ucznia Jana Michałowicza z Urzędowa, renesansowego architekta i rzeźbiarza, który rozpowszechniał w Polsce wzorce zapożyczone od artystów włoskich z warsztatu Berecciego pracujących przy kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Ołtarz pochodzi z końca XVI wieku, a do Zarzecza sprowadził go w XIX wieku z katedry Ormiańskiej we Lwowie hrabia Włodzimierz Dzieduszycki” – opowiedziała Szarek.

Równie cennym okazał się drugi boczny ołtarz, znajdujący się w zachodnim transepcie z obrazem św. Józefa.

„Wykonany w stylu neoromańskim i neogotyckim z szarego marmuru i alabastru, jest dziełem lwowskiego kamieniarza Leopolda Schimsera powstałym pod nadzorem Leonarda Marconiego. Ołtarz pochodzi z XIX w. i został sprowadzony z lwowskiej katedry łacińskiej” – poinformowała historyczka sztuki.

Dokumentacja objęła również inne skarby kościoła, w tym witraże i mozaikę przedstawiające św. Michała Archanioła, a także XIX-wieczne feretrony, kielichy i monstrancje.

„Zarówno pałac Dzieduszyckich, dawniej rodowa siedziba, jak i wzniesiony z inicjatywy Dzieduszyckich kościół pw. św. Michała Archanioła są świadectwem bogatego dziedzictwa artystycznego i historycznego. Dzięki pracy studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego możliwe było nie tylko szczegółowe opisanie tych obiektów, ale także odkrycie na nowo ich historii” – zwrócił uwagę dyr. Sawiński.

Zapewnił, że współpraca z Uniwersytetem Jagiellońskim będzie kontynuowana, a przyszłe praktyki skupią się na badaniu wybranych kolekcji sztuki w zabytkowej kamienicy Orsettich w Jarosławiu.

„To wyjątkowa okazja do pogłębienia wiedzy nad lokalnym dziedzictwem kulturowym oraz odkrycia nowych, cennych artefaktów, które wzbogacą historię tego miejsca” - zaznaczył.

Przeprowadzone prace inwentaryzacyjne otrzymały wsparcie gminy Zarzecze oraz ks. Radosława Maziarza, proboszcza parafii. (PAP)

api/ miś/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • 20.11.2024. Prezentacja zatrzymanego przez służby skarbu z okresu epoki brązu, 20 bm. w przestrzeni wystawy stałej „Świt Pomorza. Kolekcja starożytności pomorskich” Muzeum Narodowego w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, 20 bm. Znaleziony podczas nielegalnych poszukiwań zabytków w Gryfinie skarb został zatrzymany przez policjantów z Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie oraz pracownicy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie. Odnaleziony zespół zabytków składa się z kilkudziesięciu przedmiotów wykonanych z brązu. Są to głównie ozdoby i elementy uprzęży końskiej, ale także broń, narzędzia oraz inne drobne przedmioty. Znalezisko datuje się na V okres epoki brązu (lata ok. 900-750 p.n.e). (jm) PAP/Marcin Bielecki

    Szczecin/ Zaprezentowano skarb z Gryfina; znalazca nadal poszukiwany

  • 14.11.2024. Wystawa "1025. Narodziny Królestwa" w Muzeum Historii Polski w Warszawie. Nowa wystawa MHP, zorganizowana przy współpracy Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, upamiętnia 1000. rocznicę koronacji pierwszego króla Polski. PAP/Albert Zawada

    Dr Marcin Napiórkowski: królestwo to nie tylko książęta i królowie, ale również zwykli ludzie

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera