Geoglify powstawały na pustyni w południowym Peru około 2000 lat temu. Tworzyli je ludzie z kultur Paracas (wcześniejsza) i Nazca (późniejsza). Ogromne (mające nawet ponad 100 metrów długości), złożone z linii rysunki przedstawiają zwierzęta, postacie ludzkie i rośliny.

W XX wieku naukowcy spędzili prawie 100 lat na odkrywaniu 430 geoglifów. Podzielili rysunki na większe, liniowe glify, tworzone przez usuwanie czerwonawych kamieni i żwiru, aby odsłonić żółtawą glebę pod spodem, oraz mniejsze, reliefowe glify, uzyskane przy wykorzystaniu kamieni w kolorze białym i czarnym. Duże glify liniowe są łatwiejsze do zauważenia na zdjęciach zrobionych z powietrza, podczas gdy glify reliefowe, o średniej wielkości zaledwie około 9 metrów, są trudniejsze do zobaczenia z powodu erozji i bardziej subtelnego kontrastu z pustynnym terenem.

Aby znaleźć więcej rysunków, zespół archeologa Masato Sakai z Yamagata University nauczył program AI identyfikować glify reliefowe na zdjęciach o wysokiej rozdzielczości wykonanych z drona w całym regionie. Program zidentyfikował 1309 możliwych geoglifów, a zespół potwierdził 303 z nich badaniami terenowymi, co niemal podwoiło liczbę znanych geoglifów tego typu w zaledwie 6 miesięcy. Najbardziej tajemniczy wydaje się być 22-metrowy wizerunek "orki z nożem", czyli drapieżnego wieloryba trzymającego nóż.

Około 80 proc. nowo odkrytych glifów przedstawia postacie humanoidalne, głowy i zwierzęta domowe, szczególnie lamy. Większość rysunków w formie reliefu znaleziono w odległości pozwalającej na ich oglądanie ze szlaków pieszych i zdaniem badaczy miały one znaczenie dla codziennych czynności małych grup lub pojedynczych osób.

Natomiast około 60 proc. glifów utworzonych z linii przedstawia dzikie zwierzęta, takie jak ptaki, małpy i koty. Zespół sugeruje, że były one powiązane ze ścieżkami ceremonialnymi i szlakami pielgrzymkowymi.

Więcej w artykule źródłowym. (PAP)

Paweł Wernicki

pmw/ bar/