Historia i kultura

„APOCRYPHA” – otwarte narzędzie online do badań staropolskich apokryfów

Adobe Stock
Adobe Stock

Narzędzie do badań staropolskich tekstów apokryficznych opracowali naukowcy z Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu. Stworzona przez nich baza „APOCRYPHA” umożliwia wyszukiwanie i analizę źródeł w nowych transliteracjach i transkrypcjach.

Baza zawiera m.in. źródła łacińskie, konteksty słowiańskie, wykorzystane wątki, a także anotację gramatyczną i leksykalną. „Użytkownik ma możliwość skorzystania z indeksu leksykalnego, anotacji gramatycznej, zestawienia miejsc paralelnych i wątków. Strona udostępnia także teksty obcojęzycznych źródeł polskich apokryfów i wcześniejsze transkrypcje polskich utworów” – poinformował Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w materiale prasowym przesłanym serwisowi Nauka w Polsce.

Zespół pracował pod kierunkiem dr hab. Doroty Rojszczak-Robińskiej, prof. UAM. Naukowcy przebadali i opisali ponad 2000 stron rękopisów i starodruków wszystkich staropolskich (do 1544 r.) apokryfów nowotestamentalnych.

"To teksty fundamentalne dla dziejów polszczyzny religijnej, a także ważne dla literatury i języka całej Słowiańszczyzny" – podkreślili naukowcy.

"Polszczyzna religijna z historycznego punktu widzenia stanowi najważniejszą odmianę języka – to na jej podstawie kształtowała się odmiana literacka. Ale choć średniowieczną literaturę religijną kojarzymy zazwyczaj z zabytkami takimi jak Bogurodzica, najbardziej reprezentatywnymi tekstami dla polszczyzny tego okresu są narracje biblijno-apokryficzne. Mimo iż oparte są w znacznej mierze na źródłach łacińskich, stanowią oryginalne kompilacje. To także najobszerniejsza część polskiego piśmiennictwa średniowiecznego – na same apokryfy nowotestamentalne składa się przeszło 2000 stron rękopisów" – czytamy w popularnonaukowym opisie projektu.

Narzędzie powstało w ramach projektu finansowanego z NCN („Początki języka polskiego i kultury religijnej w świetle średniowiecznych apokryfów Nowego Testamentu. Uniwersalne narzędzie do badań polskich tekstów apokryficznych”). Celem tego projektu było pogłębienie i poszerzenie badań nad polskim dyskursem religijnym oraz duchowością i kulturą dawną poprzez wielopłaszczyznową, multidyscyplinarną analizę podstawowych źródeł staropolskiej kultury religijnej i języka religijnego, jakimi są apokryfy Nowego Testamentu.

Nauka w Polsce

akp/ zan/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • 21.02.2025. Dar, złocony barokowy puchar o wysokości 53 cm., prezentowany podczas briefingu w Sali Sigmunda Zamku Królewskiego na Wawelu towarzyszącego jego przekazaniu do Skarbca Koronnego, 21 bm. Donatorka Krystyna Piórkowska to Polka mieszkającej w Nowym Jorku, znana ze swych badań nad zbrodnią katyńską, a także z charytatywnej działalności na rzecz polskich instytucji w kraju i w USA. PAP/Łukasz Gągulski

    Kraków/ Barokowy puchar podarowany Zamkowi Królewskiemu na Wawelu

  • 06.08.2021. Prof. dr hab. Justyna Olko – historyczka, socjolingwistka i antropolożka; dyrektorka Centrum Zaangażowanych Badań nad Ciągłością Kulturową na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. PAP/Albert Zawada

    Prof. Olko: możemy mieć kilka języków ojczystych, w tym też te lokalne i oficjalnie nieuznane

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera