Zmarł geofizyk, podróżnik, polarnik - Ryszard Czajkowski

Zdjęcie z archiwum prywatnego R. Czarneckiego, dzięki uprzejmości D. Bożek, IGF PAN
Zdjęcie z archiwum prywatnego R. Czarneckiego, dzięki uprzejmości D. Bożek, IGF PAN

Zmarł Ryszard Czajkowski – geofizyk, podróżnik, publicysta, polarnik, autor filmów oraz programów edukacyjnych i podróżniczych, pracownik Instytutu Geofizyki PAN.

Ryszard Czajkowski (ur. 1933 w Warszawie) jako nastolatek rozwijał liczne pasje: taternictwo, szybownictwo i modelarstwo lotnicze, żeglarstwo, nurkowanie i wówczas pionierską na gruncie polskim fotografię podwodną. Uczył się w Szkole Jungów PCWM i szkole szybowcowej w Fordonie - czytamy na stronie Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk.

Studiował fizykę na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 60. był pracownikiem naukowym w Zakładzie Teorii Łączności Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN. W swoją pierwszą wymarzoną podróż — na Antarktydę, wyjechał w 1965 roku, w ramach 11. Radzieckiej Wyprawy Antarktycznej. Po powrocie do kraju w 1967 rozpoczął współpracę z Telewizją Polską — najpierw jako prowadzący ponad dwustu lekcji geografii dla szkół, później jako popularyzator podróży w kultowym programie podróżniczym "Przez lądy i morza".

W latach 70., jako pracownik Zakładu Sejsmologii, a później Zakładu Badań Polarnych Instytutu Geofizyki PAN, uczestniczył w sześciu wyprawach polarnych do polskiej stacji badawczej na Spitsbergenie. W latach 1976–1978 brał udział w dwóch pierwszych polskich wyprawach naukowych do Antarktyki. Jako jeden z budowniczych Polskiej Stacji Arktycznej imienia Henryka Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego w Antarktyce otrzymał od ówczesnych władz Srebrny Krzyż Zasługi. Na jego cześć na mapie wyspy pojawił się nunatak zwany Iglicą Czajkowskiego - informuje IGF PAN.

W 1982 roku zakończył współpracę z IGF PAN. Kolejne lata to okres wzmożonej aktywności dziennikarskiej, podróżniczej i filmowej. Podróżując do odległych zakątków świata, poznawał go oczami lokalnych społeczności. Zdobytą wiedzą dzielił się ze swoimi widzami w Polsce w czasach, kiedy podróżowanie często pozostawało w sferze marzeń. Brał udział w wyprawach między innymi do Tybetu i Chin; Indii, gdzie uczestniczył jako jeden z nielicznych Europejczyków w święcie Kumbhamela, podróżował samochodem terenowym przez Saharę, odwiedził kraj Dogonów w zachodniej Afryce, dotarł na Wyspę Wielkanocną i przejechał część Laponii skuterem śnieżnym.

Był członkiem prestiżowego The Explorers Club w Nowym Yorku. Jest autorem książki Rok w lodach Antarktydy, wspólnie z Arkadym Fiedlerem i Anną Czerwińską napisał "Wyprawy na koniec świata"; współpracował z pismem "Poznaj świat". Był autorem wielu filmów podróżniczych — o tematyce polarnej ("Notatki z Antarktydy", "Stacja Arctowski") i etnograficznej ("Oblicza Sahary", "Quirimba — wyspa szczęśliwa", "Sposób na Afrykę", "Spotkałem Masajów", "Tajemniczy Świat Dogonów").

Za osiągnięcia podróżnicze otrzymał liczne wyróżnienia, m.in. EKOmen 2007, przyznaną przez Centrum Edukacji Ekologicznej w Ełku, i statuetkę z okazji 10-lecia Międzynarodowego Festiwalu Odkrywców, Podróżników i Ludzi Aktywnych „Mediatravel”. W 2015 roku został uhonorowany flagą Rzeczypospolitej Polskiej przez prezydenta Bronisława Komorowskiego. W 2019 roku ukazała się o nim książka biograficzna pt. "Ryszard Czajkowski. Podróżnik od zawsze".

Podczas swoich licznych prelekcji i spotkań z miłośnikami podróży Ryszard Czajkowski zawsze powtarzał, że "podróżowanie powinno być nieustającym pasmem radości".

Zmarł w sobotę 3 sierpnia w Warszawie. O śmierci poinformowała jego biografistka, Dagmara Bożek z IGF PAN.

Uroczystości pogrzebowe odbędą się w czwartek (8 września) o godz. 14:30 na Starych Powązkach (brama IV, wejście od ul. Ostroroga).

Nauka w Polsce

zan/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Adobe Stock

    Łódź/ Prof. Bogusław Buszewski doktorem honoris causa Politechniki Łódzkiej

  • Dr hab. Sebastian Glatt. Fot. Magdalena Wiśniewska-Krasińska (archiwum FNP).

    Dr hab. Sebastian Glatt - laureatem Nagrody FNP

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera