Ze względu na szkodliwy wpływ na ekosystemy, sztuczne oświetlenie w nocy (ang. artifical light at night, ALAN) uznawane jest za zanieczyszczenie – „zanieczyszczenie światłem”.

„Zanieczyszczenie światłem to ogromny, stale aktualny temat, którego wiele aspektów wciąż nie jest dobrze poznanych przez naukowców” – wskazał Jules Schligler, doktorant CRIOBE Laboratory (Centre de Recherches Insulaires et Observatoire de l'Environnement) w Moorea (Polinezja Francuska).

Do zanieczyszczenia światłem przyczyniają się działania człowieka, takie jak używanie oświetlenia elektrycznego wzdłuż dróg, na terenie fabryk, rezydencji i kurortów w pobliżu zbiorników wodnych. „ALAN jest wszędzie, a przyroda morska nie jest wolna od jego skutków – podkreślił Schligler. - Dotknięta jest jedna nim jedna czwarta światowej linii brzegowej i poziom ten rośnie z roku na rok”.

Schligler i jego zespół postanowili zbadać wpływ ALAN na rekrutację larw ryb tropikalnych. Rekrutacja larw ryb to liczba ryb, które osiedlają się w ich siedlisku i przeżywają lata młodzieńcze, zanim osiągną wiek dorosły.

„Rekrutacja larw jest kluczowa w historii życia ryb, wpływa na uzupełnianie zasobów i sprawność osobników dorosłych – podkreślił naukowiec. - Młodociane postacie ryb są również w dużym stopniu zależne od naturalnego cyklu światła”.

Aby zbadać efekty obecności sztucznego światła, Schligler użył 48 koralowców, które podzielono na dwie grupy: koralowce kontrolne eksponowane wyłącznie na światło naturalne oraz korale ALAN, które w nocy były narażone na zanieczyszczenie światłem o intensywności podobnej do tej, jaką wytwarzają kurorty nadmorskie i latarnie uliczne. Schligler skupił się na dwóch gatunkach ryb dominujących na rafach koralowych, występujących w Polinezji Francuskiej - Dascyllus flavicaudus i garbiku zielonym (Chromis viridis).

„Najpierw monitorowaliśmy osiedlanie się ryb w koralowcach, aby sprawdzić, czy preferują warunki oświetlenia naturalnego czy sztucznego – wyjaśnił Schligler. - Następnie ryby poddano szeregowi eksperymentów, aby lepiej zrozumieć wpływ ALAN po osiedleniu się”.

W eksperymentach tych mierzono różne aspekty rozwoju i przetrwania, takie jak wzrost, tempo metabolizmu i ryzyko stwarzane przez drapieżniki.

Z badania wynika, że wiele młodych ryb tak naprawdę woli środowiska ze sztucznym światłem – przyciągają one 2–3 razy więcej ryb niż środowiska oświetlone naturalnie. Badanie ujawniło również szkodliwy wpływ ALAN na wzrost ryb, tempo metabolizmu i całkowite przeżycie.

„ALAN stworzył pułapkę ekologiczną, w której ryby zwiedzione działalnością człowieka wolą teraz siedliska, w których ich sprawność będzie niższa – podkreślił Schligler. - Innymi słowy, ALAN może przyciągać organizmy do mniej odpowiedniego środowiska, generując specyficzny antropogeniczny stresor”.

Uzyskane wyniki mają konsekwencje dla polityki ochrony i odłowu ryb. „Morskie obszary chronione dopiero niedawno zaczęły uwzględniać zanieczyszczenie światłem w swojej polityce zarządzania” – zaznaczył Schligler. „Aby lepiej zrozumieć uzupełnianie i ochronę zasobów rybnych, należy wziąć pod uwagę jak najwięcej czynników, takich jak rzadko uwzględniane skutki zanieczyszczenia światłem” - dodał.(PAP)

Paweł Wernicki

pmw/ bar/