Ksylitol, słodzik powszechnie stosowany w napojach bezcukrowych, gumach do żucia i pastach do zębów, został powiązany z wyższym ryzykiem zawałów serca i udarów.

Często reklamowany jako „niskowęglowodanowy”, „naturalny” i „przyjazny keto”, ksylitol jest alkoholem cukrowym występującym w owocach i warzywach, ale w stężeniu około 1000 razy niższym niż w produktach komercyjnych. Może go wytworzyć w sztuczny sposób poddając produkty roślinne reakcjom chemicznym.

W ubiegłym roku Stanley Hazen z Cleveland Clinic w Ohio (USA) oraz jego współpracownicy odkryli, że słodzik erytrytol jest związany ze zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Postawili więc sobie kolejne pytanie badawcze – chcieli się dowiedzieć, czy ksylitol może również wpływać na zdrowie serca. W tym celu zespół naukowców przeprowadził badanie z udziałem 3306 dorosłych z USA i Europy.

Uczestnikom badania pobierano krew regularnie przez trzy lata zaraz po przebudzeniu i sprawdzano poziom ksylitolu. Okazało się, że jedna trzecia osób z najwyższym poziomem ksylitolu miała większe prawdopodobieństwo wystąpienia zawału serca lub udaru.

Aby lepiej zrozumieć cały proces, naukowcy zbadali wpływ ksylitolu na ludzkie komórki krwi zwane płytkami krwi oraz na aktywność tych samych komórek u myszy. Płytki krwi koncentrują się w miejscu urazu, aby zapobiec krwawieniu, ale mogą również tworzyć skrzepy wewnątrz naczyń krwionośnych. Może to wpływać na dopływ krwi do serca i mózgu, zwiększając ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych.

Naukowcy odkryli, że ludzkie płytki krwi wykazywały oznaki większej skłonności do krzepnięcia, gdy były poddane działaniu ksylitolu, niż wtedy, gdy zastosowano sól fizjologiczną. U myszy również szybciej tworzyły się skrzepy w żyłach po podaniu zastrzyków z ksylitolem.

W końcowym etapie badania naukowcy śledzili aktywność płytek krwi u 10 osób po podaniu im wody słodzonej taką samą ilością ksylitolu. W ciągu 30 minut odnotowali oni 1000-krotny wzrost poziomu ksylitolu w osoczu krwi, a wszystkie wskaźniki potwierdzające gotowość do krzepnięcia płytek krwi wzrosły, zwłaszcza u osób z najwyższymi poziomami ksylitolu we krwi.

„To badanie pokazuje pilną potrzebę badania alkoholi cukrowych i sztucznych słodzików” – powiedział Stanley Hazen, cytowany przez „New Scientist”.

Zastrzegł jednocześnie: „To nie znaczy, że należy wyrzucić pastę do zębów, jeśli zawiera ksylitol, ale powinniśmy być świadomi, że spożycie produktu zawierającego wysokie poziomy tego słodzika może zwiększyć ryzyko zdarzeń związanych z krzepnięciem krwi”.

W połączeniu z wcześniejszymi odkryciami dotyczącymi erytrytolu, wyniki „podkreślają potrzebę systematycznych badań nad wpływem sztucznych słodzików na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych” - powiedziała Silvia Radenkovic z University Medical Center Utrecht w Holandii.

Więcej informacji w materiale źródłowym. (PAP)

Urszula Kaczorowska

uka/ bar/