Ciepła gęsta materia występuje w środku planet-olbrzymów typu Jowisza (gdzie jako metaliczna ciecz o temperaturze wielu tysięcy kelwinów otula skaliste jądro) oraz wewnątrz małych gwiazd – brązowych karłów. (Źródło: IFJ PAN / NASA)

Laser XFEL bada ciepłą gęstą materię - obecną choćby we wnętrzu Jowisza

Ciepła gęsta materia (WDM) występuje w środku planet gazowych olbrzymów czy we wnętrzach małych gwiazd. Teraz, dzięki użyciu laserów rentgenowskich, fizycy coraz lepiej rozumieją ten zagadkowy stan materii.

  • Źródło: Adobe Stock

    Magnez wydajnym magazynem wodoru

    Paliwo wodorowe będzie można efektywnie magazynować w wodorku magnezu. Dotychczasowe próby się nie udawały, bo nie znaleziono odpowiedniego katalizatora. Ale naukowcy już wiedzą, że szukali nie tam, gdzie powinni. Wyjaśnienia podał szwajcarsko-polski zespół fizyków doświadczalnych i teoretycznych.

  • W laboratoriach Instytutu Fizyki Jądrowej PAN wytworzono nanokompozyty  zdolne do ciągłego niszczenia drobnoustrojów. (Źródło: IFJ PAN)

    Biobójcze nanokompozyty z IFJ PAN szansą w walce z drobnoustrojami

    Badacze z Krakowa opracowali materiały kompozytowe zdolne samoczynnie i stale zabijać mikroorganizmy i zapobiegać rozwojowi patogenów - informuje na swojej stronie Polska Akademia Nauk.

  • EPA/CRISTOBAL HERRERA-ULASHKEVICH 28.082022
    Kosmos

    W misji Artemis I wykorzystane zostaną detektory z IFJ PAN

    Zestaw detektorów promieniowania jonizującego opracowanych w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie zostanie wykorzystany podczas badań w misji Artemis I. Wyniki pomiarów pozwolą na określenie dawek i charakteru promieniowania, na jakie narażeni będą astronauci w czasie lotu na Księżyc - poinformował Instytut.

  • Źródło: Fotolia

    Zaskakująca złożoność procesów w ciekłych kryształach

    W przypadku pewnych odmian ciekłych kryształów procesy krystalizacyjne nie tylko zachodzą i przy schładzaniu, i przy ogrzewaniu, ale też mają zaskakująco złożony charakter. Przemianom w ciekłych kryształach przyjrzeli się badacze z IFJ PAN.

  • Typowy dołek kriokonitowy. (Źródło: IFJ PAN / UAM / Krzysztof Zawierucha)
    Życie

    Fizycy zaskoczeni wysokim poziomem sztucznej radioaktywności na lodowcach

    W płytkich zagłębieniach na powierzchni lodu lodowcowego gromadzi się kriokonit, ciemny osad będący mieszaniną drobnej materii nieorganicznej i organicznej. W Norwegii gromadzi on zaskakująco duże ilości sztucznych izotopów promieniotwórczych, dowodzą badania przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.

  • Identyczność cząstek pociąga za sobą ich splątanie, które można obserwować również w czystej formie bez oddziaływania. (Źródło: Shutter2U/Vecteezy)

    Fizycy pokazują, jak splątać cząstki, które nie miały ze sobą kontaktu

    Nawet cząstki w odległych krańcach Wszechświata są ze sobą splątane. Dotąd była to tylko teoria, z której nie sposób było w praktyce skorzystać. A teraz polscy fizycy pokazali, jak wytworzyć dowolny typ splątania dla cząstek, które nigdy się nie spotkały. Ich badania mogą się przydać w technologiach kwantowych.

  • Ujemne ciśnienie wytwarzane w nanoporach przez ciekłe kryształy może  znacznie przekraczać 100 atmosfer. Na zdjęciu szkło fazy nematycznej  ciekłego kryształu badanego przez naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej  Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Źródło: IFJ PAN

    Ciekłe kryształy w nanoporach wytwarzają zaskakująco duże ujemne ciśnienie

    Ujemne ciśnienie rządzi nie tylko Wszechświatem czy kwantową próżnią. W Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie zaprezentowano metodę, która po raz pierwszy pozwoliła oszacować wielkość ujemnego ciśnienia w przestrzennie ograniczonych układach ciekłokrystalicznych.

  • Dzięki aplikacji CREDO Detector każdy smartfon z aparatem fotograficznym może stać się częścią największego detektora cząstek w historii. Źródło: IFJ PAN
    Technologia

    CREDO: twój smartfon może stać się częścią globalnego detektora cząstek

    Tysiące czy miliony smartfonów mogłyby utworzyć największy detektor cząstek promieniowania kosmicznego, obejmujący całą planetę. Aby pomóc tworzyć taki detektor, wystarczy zainstalować na smartfonie bezpłatną aplikację CREDO Detector.

  • Przez 80 milionów godzin pracy rdzeni obliczeniowych krakowski superkomputer Prometheus tropił ślady ‘nowej fizyki’, konfrontując w ramach projektu GAMBIT przewidywania kilku modeli supersymetrii z danymi zebranymi przez najbardziej wyrafinowane współczesne eksperymenty naukowe. Źródło: Cyfronet, AGH

    Współczesne akceleratory mogą nie dostrzec cząstek "nowej fizyki"

    Cząstki elementarne "nowej fizyki" muszą być tak masywne, że ich wykrycie w LHC, największym współczesnym akceleratorze, nie będzie możliwe - to wniosek z analiz międzynarodowego projektu GAMBIT, w którym uczestniczy Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.

Najpopularniejsze

  • Fot. Adobe Stock

    Badania nad pamięcią: skuteczniej uczymy się, kiedy wymaga to od nas wysiłku

  • Pan Południk wbija pinezki lokalnego patriotyzmu

  • Bartłomiej Krawczyk: zaraźliwy jak wulkan

  • Środowisko akademickie: planowane zmiany w systemie wizowym szkodliwe dla uczelni

  • Podręczniki do poprawy: Monogamia nie jest fundamentalną cechą w fizyce kwantowej

  • Źródło: Adobe Stock

    Klimatolodzy ostrzegają: zmiana atlantyckich prądów może katastrofalnie pogłębić zmiany klimatyczne

  • ESA rozpoczyna budowę sondy Ariel

  • ONZ: rekordowa koncentracja gazów cieplarnianych w atmosferze w 2023 r.

  • Chiny/ Wystartował statek kosmiczny Shenzhou-19 z trzyosobową załogą na pokładzie

  • Chiny/ Troje tajkonautów dotarło do stacji kosmicznej Tiangong

Fot. Adobe Stock

Psycholożka: nie trzymajmy dzieci pod kloszem z tematem śmierci

Warto rozmawiać z dziećmi na trudne tematy, w tym o śmierci. Nie róbmy z niej tematu tabu i nie trzymajmy pod kloszem takiego małego człowieka, bo prędzej czy później i tak się o niej dowie, np. w grupie rówieśniczej lub gdy umrze ktoś bliski – podkreśla psycholog Katarzyna Ślebarska.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera