Największy kwiat zatopiony w bursztynie z lasu bałtyckiego może mieć od 34-38 milionów lat i nie należy do rodziny herbacianych, jak do tej pory sądzono - ustalili Naukowcy z Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie i Uniwersytetu Wiedeńskiego.
Wyniki badań przeprowadzonych pod mikroskopem elektronowym oraz zdjęcia bursztynu, zostały opublikowane na łamach Scientific Reports (https://www.nature.com/articles/s41598-022-24549-z). Skamielina znajduje się obecnie w Federalnym Instytucie Nauk o Ziemi i Zasobów Naturalnych w Berlinie, a pochodzi z największego na świecie złoża bursztynu w Kaliningradzie na wybrzeżu Morza Bałtyckiego.
Zatopiony w bursztynie okaz kwiatowy (inkluzja kwiatowa) o średnicy prawie 3 cm. uznawany jest przez naukowców za niepowtarzalny, bo zazwyczaj rozmiar badanych okazów nie przekracza 1 cm.
Dr Eva-Maria Sadowski z Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie oraz dr Christa-Charlotte Hofmann z Uniwersytetu Wiedeńskiego zrewidowały skamielinę, która po raz pierwszy została opisana 150 lat temu. Okazało się, że roślina została błędnie sklasyfikowana jako Stewarcja (należy do rodziny herbatowatych).
Dzięki zastosowaniu mikroskopu elektronowego odkryły, że w bursztynie został utrwalony proces uwalniania z pręcików kwiatu – licznych ziaren pyłku kwiatowego.
„To bardzo wyjątkowe znaleźć w bursztynie tak duży kwiat z pręcikami, w idealnym momencie – gdy są otwarte, aby uwolnić pyłek” – powiedziała Eva-Maria Sadowski, cytowana w tekście na stronie internetowej Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie.
Pyłek został starannie wydrapany z inkluzji za pomocą skalpela, a następnie jego ziarna zostały zbadane pod mikroskopem elektronowym. „Tylko bardzo duże powiększenie pozwala nam zobaczyć szczegóły morfologiczne ziaren pyłku, które mają zaledwie kilka mikrometrów” – dodaje Christa Hofmann.
To właśnie cechy zbadanego pyłku kwiatowego pozwoliły przypisać tę skamielinę azjatyckiemu gatunkowi Symplocos, który obejmuje drzewa i krzewy z rodziny wrzosowców (występują w strefie tropikalnej i subtropikalnej). Jest to pierwszy zapis kopalny tego gatunku zatopionego w bursztynie bałtyckim.
„Nasze nowe odkrycia dotyczące tej niezwykłej i pięknej inkluzji kwiatowej to dodatkowe elementy układanki, które pozwalają nam rozszyfrować florę bałtyckiego lasu bursztynowego i zrozumieć klimat przeszłości. Ta nowa wiedza pomaga nam uzyskać głębszy wgląd w lasy w historii Ziemi i zrozumieć ich ewolucję w czasie i przestrzeni” - powiedziała Ewa-Maria Sadowski.
Autorka: Urszula Kaczorowska
uka/ agt/
