O nowej wystawie w uniwersyteckim muzeum poinformowała w środę Katarzyna Skałecka z biura prasowego UMCS. Przekazała, że prezentowane będą XIX-wieczne kalendarze ze zbiorów Oddziału Wydawnictw Ciągłych Biblioteki Głównej UMCS. „Szerokiej publiczności udostępnione zostaną oryginalne egzemplarze ok. 40 tytułów wydanych na ziemiach polskich w granicach trzech rozbiorów oraz kilka polskojęzycznych z innych terenów” – wyjaśniła.

Zainteresowanie będą mogli zapoznać się z najbardziej znaczącymi tytułami, które odegrały największą rolę oraz egzemplarze charakteryzujące się szczególnie interesującą treścią, szatą graficzną lub posiadające np. zapiski właścicieli dotyczące ich życia codziennego. Dodatkowo zaprezentowane będą kalendarze przeznaczone dla konkretnego odbiorcy, np. dla rzemieślników, kobiet, rolników czy o zabarwieniu humorystycznym.

„Duża liczba kalendarzy XIX-wiecznych w zbiorach biblioteki uniwersyteckiej nie jest przypadkowa. Był to okres szczególnego rozwoju tego typu wydawnictw, nazywany +złotym wiekiem+ dla kalendarzy. W tym czasie często tytułowano je od nazwiska wydawcy, który był zarazem właścicielem drukarni” – wyjaśniła. Skałecka.

Wskazała, że w XIX wieku wykształciły się nowe typy kalendarzy, jak np. powszechne, ludowe, dla rodzin, dla gospodyń, religijne, satyryczne oraz dla różnych grup zawodowych, a pod koniec XIX stulecia – robotnicze.

„Zmienił się również wygląd zewnętrzny: w miejsce kilkukartkowych broszur drukowanych na szarym, gazetowym papierze pojawiły się kilkudziesięcio- lub nawet kilkusetstronicowe wydawnictwa typu książkowego; ilustrowane, a czasem również pięknie oprawione. Zaletą tego typu wydawnictw była niska cena, dzięki czemu stały się dostępne nawet dla średnio zamożnych chłopów oraz przeciętnie zarabiających robotników i rzemieślników” – zauważyła.

Dodała, że zamieszczano tam m.in. wykaz stacji pocztowych wraz z rozkładem przyjazdów i odjazdów, tablice traktów pocztowych, tablice miar i długości, terminy opłacania podatków. Często pojawiały się spisy jarmarków i targów, zwykle ułożone alfabetycznie według nazw miejscowości.

„W drugiej połowie XIX wieku kalendarze zmieniły tematykę, idąc w stronę kalendarza-informatora i poradnika stanowiącego swego rodzaju kompendium wiedzy o współczesnym świecie. Pojawiło się więcej treści ekonomiczno-gospodarczych, rolniczych, technicznych oraz literackich: powieści, poezji i porad domowych, gospodarskich, kulinarnych czy na temat wychowania dzieci” – przekazała Skałecka.

Wystawę pn. „Polskie kalendarze XIX-wieczne w zbiorach Biblioteki Głównej UMCS” będzie można oglądać od 16 marca do końca kwietnia br. w sali wystawienniczej uniwersyteckiego Muzeum przy ul. ul. Radziszewskiego 11.(PAP)

Autorka: Gabriela Bogaczyk

gab/ dki/