Ftalany, substancje chemiczne zaburzające gospodarkę hormonalną (EDC), zawarte w tworzywach sztucznych, mogą przyczyniać się do ryzyka cukrzycy u kobiet – sugerują nowe badania, których wyniki publikuje „Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism”.
Ftalany to związki otrzymywane - jak ich nazwa wskazuje - z kwasu ftalowego. Są powszechnie stosowane jako plastyfikatory, czyli substancje nadające elastyczność gumie czy tworzywom sztucznym. Można je znaleźć w zabawkach, opakowaniach, produktach higieny osobistej czy przedmiotach gospodarstwa domowego, a nawet wyrobach medycznych. Narażenie na przynajmniej niektóre ftalany wiąże się ze zmniejszoną płodnością, cukrzycą i innymi zaburzeniami endokrynologicznymi (dlatego części z nich nie wolno stosować w kosmetykach).
Nowe badania nad ftlanami przeprowadzili naukowcy z University of Michigan School of Public Health i University of Michigan Medical School w Ann Arbor.
Autorzy przeanalizowali obejmujące sześć lat dane 1308 kobiet biorących udział w ogólnokrajowym badaniu Study of Women’s Health Across the Nation (SWAN), aby sprawdzić, czy ftalany przyczyniły się do występowania cukrzycy w tej populacji. Badano obecność w moczu 11 różnych metabolitów ftalanów.
Jak się okazało, w ciągu sześciu lat cukrzyca rozwinęła się u 61 kobiet (około 5 proc. badanych). Białe kobiety narażone na wysoki poziom niektórych ftalanów o większej masie cząsteczkowej (ftalan mono-izobutylu (MiBP), ftalan monobenzylu, ftalan mono-karboksyoktylu, ftalan mono-karboksyizononylu (MCNP) i ftalan mono(3-karboksypropylu)) miały o 30-63 proc. większe ryzyko zachorowania na cukrzycę, podczas gdy szkodliwe chemikalia nie były powiązane z cukrzycą u czarnych lub azjatyckich kobiet.
"Nasze badania wykazały, że ftalany mogą przyczyniać się do częstszego występowania cukrzycy u kobiet, zwłaszcza kobiet rasy białej, w okresie sześciu lat" - powiedział dr Sung Kyun Park z University of Michigan School of Public Health w Ann Arbor, Michigan. - "Ludzie są codziennie narażeni na działanie ftalanów, co zwiększa ryzyko kilku chorób metabolicznych. Ważne jest, abyśmy zajęli się EDC już teraz, ponieważ są one szkodliwe dla zdrowia ludzkiego".
Zdaniem autorów badania (https://doi.org/10.1210/clinem/dgad033) potrzebne są dalsze badania nad wpływem chemikaliów na grupy rasowe i etniczne. (PAP)
Autor: Paweł Wernicki
pmw/ zan/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
