Ryzyko samookaleczeń u niektórych nastolatków można wykryć nawet 10 lat wcześniej
Fot. Fotolia
Ryzyko samookaleczeń wśród młodzieży może być zidentyfikowane znacznie wcześniej, niż do tej pory sądzono - w niektórych przypadkach nawet 10 lat zanim nastolatek ich dokona. Badania na ten temat prowadził zespół badaczy z University of Cambridge w Wielkiej Brytanii.
Kluczowym elementem profilaktyki samookaleczeń jest identyfikacja czynników ryzyka autoagresji, w tym historia traumy, chorób fizycznych i psychicznych oraz doświadczeń z grupą rówieśniczą, np. nękania z ich strony.
Chcąc sprawdzić, jakie doświadczenia życiowe mogą prowadzić do zachowań autodestrukcyjnych wśród młodzieży, badacze z University of Cambridge w Wielkiej Brytanii przeprowadzili tzw. badanie podłużne, które pozwala obserwować te same osoby na przestrzeni wielu lat. Dane zaczęto zbierać od momentu, gdy badani ukończyli 9. miesiąc życia. W wieku lat 14 odpowiadali, czy dokonywali samookaleczeń i wypełniali kwestionariusz na temat odczuć i zachowań depresyjnych. W różnych momentach życia badanych, ich rodzice lub opiekunowie prawni wypełniali też kwestionariusz dotyczący zdrowia psychicznego i fizycznego dziecka, jego samooceny, jakości snu, środowiska domowego, jakości przyjaźni i wszelkich negatywnych doświadczeń, w tym znęcania się.
Następnie zespół wykorzystał sieć neuronową - system przeznaczony do przetwarzania informacji - w celu identyfikacji czynników ryzyka autoagresji wśród badanych.
Wyniki badania wykazały dwa profile osób, u których występuje wyższe ryzyko wystąpienia działań autodestrukcyjnych.
Pierwsza grupa dzieci miała długą historię złego stanu zdrowia psychicznego, co było widoczne już w wieku 5 lat. Również ich rodzice lub opiekunowie częściej mieli problemy ze zdrowiem psychicznym. Ta grupa, zanim zaczęła się samookaleczać, była też bardziej podatna na znęcanie się ze strony rówieśników i doznała innych trudności w życiu rodzinnym. W przypadku tej grupy młodzieży pierwsze czynniki ryzyka prowadzące do samookaleczania się pojawiły się już dziesięć lat przed pierwszym incydentem.
Druga, większa grupa, nie wykazywała tych samych długoterminowych czynników ryzyka - charakteryzowała się za to impulsywnością i skłonnością do podejmowania zachowań ryzykownych w okresie nastoletnim. Ta grupa nastolatków zgłosiła też, że czuła się mniej bezpiecznie w towarzystwie przyjaciół i rodziny. Badacze zaznaczają, że ta młodzież może być znacznie trudniejsza do zidentyfikowania z racji niewykazywania tych samych czynników ryzyka w dzieciństwie.
Badacze twierdzą, że ich odkrycia mogą pozwolić na opracowanie interwencji ukierunkowanych na osoby narażone na ryzyko samookaleczenia znacznie wcześniej niż ma to miejsce obecnie. Jak zaznaczają, ważne jest, aby wczesne interwencje były indywidualnie dostosowane do osoby, która potrzebuje wsparcia, gdyż podłoże wystąpienia zachowań autodestrukcyjnych nie zawsze jest takie samo.
źródło: https://www.jaacap.org/article/S0890-8567(21)00219-7/fulltext (PAP)
Agnieszka Niewińska - Lewicka
anl/ ekr/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
