Białe arktyczne walenie tuż po urodzeniu mają mięśnie o właściwościach podobnych do mięśni dojrzałych osobników. To pozwala im nurkować równie głęboko, co matka – informuje "Journal of Experimental Biology.”
Białucha arktyczna, zwana też walem białym (Delphinapterus leucas) jak sama nazwa wskazuje jest biała i zamieszkuje głównie wody Arktyki. Jest spokrewniona z narwalem, ale sporo od niego większa. Długość ciała dorosłego osobnika sięga 5 metrów, a masa - 1,5 tony. Ze względu na bogactwo wydawanych odgłosów (zgrzytanie zębami, trzaski, ćwierkanie i gwizdanie) bywa nazywana „morskim kanarkiem”. Wydatny „melon”- soczewkę akustyczna na głowie – sugeruje, że ma jeszcze lepszą zdolność do echolokacji niż delfiny.
Mała białucha rodzi się po trwającej 14 miesięcy ciąży, mając już 1,5 metra. Jest ciemna, ale do piątego roku życia zbieleje.
Od urodzenia białuchy muszą nurkować głęboko i przez długi czas, podążając za swoimi matkami pod warstwą lodu. Nie było dotychczas wiadomo, jak im się to udaje. Mogą zaczerpnąć powietrza tylko z nielicznych otworów w lodzie.
Shawn Noren z University of California w Santa Cruz oraz Robert Suydam z alaskańskiego Wildlife Management Department pobrali próbki mięśni od 23 białuch obu płci i w różnym wieku, aby zbadać ich właściwości biochemiczne. Okazało się, że spośród wszystkich dotychczas zbadanych ssaków morskich mięśnie nowonarodzonej białuchy są najbardziej podobne do mięśni dorosłego osobnika, a przy tym w pierwszym roku życia najszybciej się rozwijają.
W porównaniu z innymi waleniami – noworodkami, w mięśniach małej białuchy znacznie wyższa jest zawartość mioglobiny – białka wiążącego tlen. Nasycona tlenem mioglobina podczas nurkowania stopniowo go uwalnia, dzięki czemu białucha może długo wytrzymać bez oddychania.
Choć od początku wysoki, poziom mioglobiny rośnie w pierwszym roku życia o dalsze 450 proc., osiągając wartości zbliżone do dorosłego osobnika. Już w wieku 14 miesięcy poziom ten zrównuje się z dojrzałymi białuchami. Pod tym względem młode stają się "dorosłe" zanim przestaną ssać mleko matki. U innych waleni rozwój mięśni kończy się po zaprzestaniu ssania – zwykle pomiędzy 2 a 3 rokiem życia.
Zachodzące w mięśniach zmiany zwiększają zdolność do nurkowania młodego walenia: od 3,6 minuty i głębokości 216 metrów po narodzinach - do 8,5 minuty oraz 512 metrów z ukończeniem pierwszego roku.
Zarówno teoretyczne wyliczanie jak i obserwacje w rzeczywistych warunkach wskazują, że dorosłe samce i samice białuchy mogą wstrzymać oddech odpowiednio na 13,6 oraz 12,5 minuty, nurkując na głębokość 812 lub 755 metrów. Zdarza im się zresztą przekraczać te wartości. (PAP)
pmw/ zan/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
