Pojedynczy gen odpowiada za czerwony kolor dzioba i piór wielu gatunków ptaków – wynika z dwóch badań opublikowanych na łamach pisma "Current Biology”.
Jedno z badań dotyczyło zeberek (które zwykle mają czerwony dziób, lecz z powodu mutacji stał się on żółty), drugie – odmiany kanarków, której pióra z żółtych stały się czerwone.
Jak wyjaśnił serwisowi BBC dr Miguel Carneiro z portugalskiego Universidade do Porto, ptaki nie są w stanie same syntetyzować czerwonych barwników - uzyskują je z diety.
Zbadany przez naukowców gen koduje wytwarzanie enzymu, dzięki któremu ptaki przetwarzają żółte barwniki zawarte w diecie w czerwone, gromadzące się w dziobie i piórach. Dwa oddzielne zespoły dokonały odkrycia stosując zarówno tradycyjne „mapowanie” genetyczne, jak i sekwencjonowanie całego genomu.
Zespół doktora Carneiro zajmował się czerwonym kanarkiem–odmianą, która powstała w latach 20. ubiegłego wieku dzięki skrzyżowaniu przez entuzjastów tych ptaków zwykłego, żółtego kanarka z południoowamerykańskim czyżem czerwonym (Spinus cucullata). Po wielu pokoleniach zdolność do przekształcania żółtego barwnika w czerwony utrwaliła się u tej odmiany.
Naukowcy zidentyfikowali gen CYP2J19 dokładnie badając tę część genomu, która pochodziła od czyża czerwonego. Kodowany przez gen enzym należy do rodziny białek zwanych „cytochromami P450”, znanych głównie z tego, że metabolizują większość przyjmowanych przez ludzi leków, a najbardziej aktywne są w wątrobie.
Dokładnie ten sam gen odkryła niemal równocześnie w chromosomach zeberek brytyjska grupa doktora Nicholasa Mundy’ego z University of Cambridge. Okazało się, że ptaki mające żółty dziób (zamiast czerwonego) pozbawione są występującego u nich zwykle genu CYP2J19.
Zdaniem doktora Carneiro zidentyfikowanie tego samego genu u dwóch zupełnie odmiennych gatunków sugeruje, że jest on pospolity w świecie ptaków i powszechnie wykorzystywany do wytwarzania czerwonych pigmentów.
Czerwona barwa pomaga ptakom zarówno w wabieniu partnerów, jak i odstraszaniu rywali.(PAP)
pmw/ krf
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.