Unoszące się w wodzie organizmy, które wchodzą w skład planktonu mają rozmiary od tysięcznej części milimetra do kilku milimetrów. Plankton - którego w ciągu roku powstają dziesiątki miliardów ton - to największy magazyn biomasy na Ziemi - informuje w przesłanym PAP komunikacie przedstawiciele Centrum Fizyki Teoretycznej PAN oraz New Space Foundation, którzy pomagają rozwijać platformę nauki społecznościowej Zooniverse.

Serwis http://www.planktonportal.org działa od września 2013 r. W ramach portalu każdy może pomóc w poznawaniu tajemnic podmorskiego mikroświata. Wystarczy przejść krótkie przeszkolenie. "Ludzki mózg doskonale sobie radzi z rozpoznawaniem nawet najbardziej skomplikowanych kształtów, czy wręcz tylko ich fragmentów. Robi to dużo lepiej niż dostępne obecnie programy komputerowe, które są wstanie rozróżnić co najwyżej krewetkę od meduzy. Nie pozwala to na wykonanie klasyfikacji na poziomie poszczególnych gatunków - to dlatego niezbędna jest pomoc internautów" - wyjaśniono w przesłanym PAP komunikacie.

Plankton (od greckiego planktós, czyli błąkający się) to nazwa dla bardzo szerokiego zakresu zwierząt (zooplankton), roślin (fitoplankton) i bakterii morskich (bakterioplankton). Wszystkie te gatunki charakteryzują się znaczną przezroczystością i ciężarem właściwym zbliżonym do gęstości wody. W skład planktonu wchodzą głównie drobne organizmy, ale zalicza się do niego także - dobrze znane nam z Bałtyku - meduzy. Stanowi on podstawę diety wielu większych zwierząt morskich, poczynając od najmniejszych ryb, a kończąc na największych ssakach występujących na Ziemi - wielorybach.

"Plankton odgrywa również ważną rolę w obiegu węgla w przyrodzie. W cyklu tym energia słoneczna i dwutlenek węgla są wychwytywane na powierzchni oceanu a następnie są uwalniane w innym obszarze dla innych organizmów" - zaznaczono na stronie projektu.

Zrozumienie, gdzie i kiedy plankton pojawia się na danej głębokości oceanu, pozwala badaczom na zrozumienie działania i stanu oceanów zarówno w małej, jak i w wielkiej skali.

Jak poinformowano w komunikacie, dane analizowane przez internautów zebrane zostały za pomocą podwodnego robota. Wykonany przez inżynierów z Uniwersytetu Miami (USA) instrument, nazywany w skrócie ISIIS (od ang. In Situ Ichthyoplankton Imaging System), jest wyposażony w urządzenie skanujące wodę z wysoką częstotliwością. W ten sposób wykrywane są cienie rzucane przez składniki planktonu. W ciągu trzech dni badań prowadzonych w wodach wybrzeża Południowej Kalifornii zebrano miliony obrazów, a ich analiza pojedynczemu zespołowi naukowców zajęłaby ponad trzy lata.

Badania prowadzone z udziałem internautów pomogą lepiej zrozumieć, jak różne gatunki wchodzące w skład planktonu żyją, jak się rozmnażają, w jaki sposób przemieszczają i jakie czyhają na nie niebezpieczeństwa. Następnie naukowcy będą mogli wysnuć wnioski dotyczące różnic między akwenami, jeśli chodzi o bogactwo planktonu, a także zwierząt, które są nim żywią, czy sposobów, w jaki możemy te cenne organizmy chronić.

Serwis internetowy http://www.planktonportal.org wraz z krótkim kursem dla początkujących jest w całości dostępny po polsku, a udział w projekcie bezpłatny. Tłumaczenie powstało dzięki wsparciu Centrum Fizyki Teoretycznej PAN oraz New Space Foundation - polskich partnerów konsorcjum Citizen Science Alliance, który odpowiada za rozwój platformy Zooniverse.

Strona „Planktonportal” prowadzona jest w ramach serwisu nauki społecznościowej Zooniverse.org, który projektem Galaxy Zoo rozpoczął swoje działanie w roku 2007. Obecnie w serwisie znajduje się aż 18 projektów naukowych wspieranych pracą 900 tys. internautów, wolontariuszy zainteresowanych różnymi dziedzinami nauki. Znajdują się w nich projekty związane z kosmosem, naukami o Ziemi, historią, archeologią czy biologią. Dotychczas w oparciu o pracę internautów możliwe było sporządzenie 54 pełnowartościowych prac naukowych.

PAP - Nauka w Polsce

lt/ agt/