Spośród 6 tys. gatunków żab tylko jeden, o nazwie Gastrotheca guentheri, posiada zęby zarówno w górnej, jak i dolnej szczęce. Większość gatunków posiada jedynie niewielkie ząbki górne.

Najnowsze badania dowodzą, że wspólny przodek wszystkich żab utracił dolne zęby ok. 230 mln lat temu. U Gastrotheca guentheri zęby pojawiły się 5-15 mln lat temu - opisuje John Wiens, biolog ewolucyjny z amerykańskiego Stony Brook University.

Jego zdaniem, ten przypadek stoi w sprzeczności z jednym z praw teorii ewolucji, sformułowanym przez Louisa Dollo. Głosi ono, że organizm nie jest stanie powrócić, nawet częściowo, do poprzedniego stanu występującego w linii jego przodków. A zatem raz utracone organy nie pojawiają się na nowo w obrębie danej linii organizmów, czyli, mówiąc najprościej, ewolucja nie odwraca swego biegu w obrębie jednej grupy organizmów.

Oczywiste jest, że w toku ewolucji mogą zanikać złożone struktury, jak na przykład nogi u węży. A jednak w ciągu ostatnich lat wskazuje się na to, że mogą one niekiedy pojawiać się na nowo, jak na przykład palce u jaszczurek - przypomina Wiens.

Zdaniem Wiensa, prawo Dollo może posiadać lukę. Łatwiej o pojawienie się czegoś w toku ewolucji, co już istnieje gdzieś w innym miejscu danego organizmu. A zatem w przypadku G. guentheri nie chodzi o ponowne wyewoluowanie zębów "od początku do końca", a jedynie pojawienie się ich w innym miejscu.

Konkurencyjna hipoteza o G. guentheri brzmi, że dolne zęby utraciły wszystkie gatunki żab oprócz tego jednego gatunku. "Jest to jednak mniej prawdopodobne, niż odzyskanie zębów przez ten gatunek" - uważa Wiens. KRX

PAP - Nauka w Polsce

tot/bsz