"Moje pokolenie w większości było przekonane, że jeśli nie nam, to może naszym dzieciom będzie lepiej. Tak ukształtowany wciąż uczestniczyłem w walce o wolną Polskę. Finał był przy Okrągłym Stole. To było wielkie osiągnięcie, ale tylko w ładunku zdarzeń. Z Solidarnością wykonaliśmy brudną robotę" - mówił Wałęsa.

Przypomniał, że sytuacja Polski była groźna - w tym czasie w stacjonowało w kraju 200 tys. żołnierzy radzieckich, a w sąsiednich państwach - około miliona. Były silosy z bronią nuklearną. Powiedział, że widząc swój kraj i nieszczęścia, pracował wtedy na granicy wytrzymałości.

"Jeśli ktoś z dzisiejszych bohaterów uważa, że można było więcej, szybciej, oświadczam: gdyby było można, to ja bym to zrobił. To było na granicach wytrzymałości, na granicach mądrego ryzyka, ale efekty dziś znacie" - zaznaczył Wałęsa.

Jak dodał winni muszą być. "Ale tych winnych szukajcie w innym miejscu. Zwycięstwo częściowe 35-procentowe, a potem w całości - zostało osiągnięte. Zwycięstwo zostało przekazane narodowi. Czy można było w tej koncepcji zrobić więcej? Nie proszę państwa" - oświadczył b. prezydent.

Ocenił, że gdybyśmy zatrzymali się na osiągnięciach Okrągłego Stołu i kontynuowali jeszcze przez cztery lata "ten układ z tym premierem, tym prezydentem i tym ministrem spraw wewnętrznych", to byśmy powszechnie przegrali.

"Dlatego musiałem złamać ten układ. Gdybyśmy pozostali w tym układzie, Okrągły Stół nie byłby wielką chwałą. Dla tych, którzy myśleli o wolności, nie byłoby już miejsca" - mówił Wałęsa.

Tłumaczył, że komuniści szybko zauważyli słabość walczących o wolność. "Powołano OPZZ, dano nam więcej niż chcieliśmy, ale po to, abyśmy się udławili, a nie doszli do wolności" - wyjaśnił.

Wałęsa apelował do studentów, aby nie marnowali "tego wielkiego zwycięstwa. "Chciałbym, aby młodzież, która otrzymała inny kraj, aby jej się powiodło, żeby ludzie młodzi potrafili znaleźć najlepsze rozwiązania dla swojej epoki" - podkreślił.

"Proszę, abyście byli aktywniejsi w budowaniu, bo zrobią to za was inni. Musicie myśleć, aby na to stulecie potroić ilość właścicieli, a nie czekać na socjalne rozdawanie" - apelował do młodzieży b. prezydent.

Wałęsa podkreślił też, że zawsze się oburza, gdy w jego obecności w Berlinie wspomina się, że obalenie muru berlińskiego jest większym zwycięstwem. Apeluje wówczas, by nikt w jego obecności nie ważył się tak mówić.

"Mur berliński zasadzał się na tym, że był niepotrzebny, Niemcy go obchodzili przez Pragę, Węgry, Polskę.(...) Mówiłem: wstyd, że tak myślicie, że Niemcy widząc Polskę krwawiącą - ledwo byliśmy w stanie walczyć - a oni dezerterują, uciekają jak szczury, gdzie się da. Zostawiają mieszkania i uciekają" - mówił Wałęsa.

"Wywalczyliście wolność na skróty, kiedy Polacy wybili już zęby sowieckiemu niedźwiedziowi, kiedy niedźwiedź nie mógł gryźć, to sobie wolność wywalczyliście, tak samo jak Czesi w aksamitnej rewolucji. Gdybyśmy nie pokonali z Ojcem Świętym Sowietów w ten sposób, to tamtej wolności nie ma co rozważać. Szkoda czasu" - podkreślił b. prezydent nawiązując do upadku muru berlińskiego.

"Dlatego nie boję się, że prawda zwycięży, że wielkość Polski będzie doceniona, że będzie powiedziane, że to było największe zwycięstwo w dziejach świata, w nowej koncepcji pokojowej i intelektualnej, pierwsze zwycięstwo w okresie globalizacji. Skończyliśmy z kamieniami, strzelaniami, wieszaniami, inaczej poprowadziliśmy Europę i świat" - oświadczył.

Przed rozpoczęciem uroczystości Wałęsę zapytano, czy w przyszłych wyborach będzie ubiegać się prezydenturę. "Ja oddaję się do dyspozycji narodu w każdym momencie, o każdej porze. Jeśli będzie szansa, że moje pomysły będą w stanie coś zmienić, nie odmówię narodowi" - odpowiedział. ZAK

PAP - Nauka w Polsce

bsz