Międzynarodowy zespół naukowców analizował próbki ryżu pochodzące z pól w Chinach i Japonii. Dla części upraw zwiększono stężenie dwutlenku węgla w powietrzu – do poziomu, jaki prognozuje się na drugą połowę 21. wieku.

Przebadano 18 odmian ryżu pod względem zawartości białek, żelaza i cynku, a także – po raz pierwszy w tego typu badaniu - witamin B1, B2, B5 i B9. Okazało się, że w ryżu, który był narażony na większe ilości CO2, zmniejszyły się poziomy czterech kluczowych witamin z grupy B. Poziom witaminy B1 (tiaminy) był niższy o średnio o 17,1 proc., witaminy B2 (ryboflawiny) o 16,6 proc., witaminy B5 (kwasu pantotenowego) o 12,7 proc., a witaminy B9 - czyli kwasu foliowego - aż o 30,3 proc. Wykryto też mniej białek, żelaza i cynku niż w uprawach kontrolnych.

Ryż jest głównym pokarmem dla ponad 2 mld ludzi na świecie. Zmniejszanie się jego wartości odżywczej może mieć nieproporcjonalnie duży wpływ na stan zdrowia mieszkańców najbiedniejszych krajów o wysokiej konsumpcji ryżu.

"Ryż od tysięcy lat dominuje w żywieniu wielu populacji w Azji, jest też najszybciej rosnącym składnikiem diety w Afryce. Jego niższa jakość odżywcza może odbić się na zdrowiu milionów matek i dzieci" – mówi jedna z autorek publikacji, ekspertka ds. żywienia z University of Washington, prof. Kristie Ebi.

Zdaniem jej i pozostałych autorów badania, gorszy jakościowo – wskutek rosnących poziomów dwutlenku węgla - ryż najprawdopodobniej "pogłębi całkowite obciążenie chorobami i może negatywnie wpłynąć na rozwój wczesno dziecięcy”. Rosnące niedożywienie będzie też pogarszało przebieg chorób biegunkowych oraz malarii.

Około 600 mln ludzi na świecie, głównie w Bangladeszu, Kambodży, Indonezji, Laosie, Wietnamie, Mjanmie (Birmie) i na Madagaskarze, spożywa co najmniej 50 proc. dziennej dawki energetycznej oraz białkowej właśnie w ryżu.

"Ryż to nie tylko główne źródło kalorii, ale również białek i witamin dla wielu ludzi w krajach rozwijających się oraz uboższych społeczności w krajach rozwiniętych" – potwierdza kolejny autor publikacji, prof. Kazuhiko Kobayashi z Uniwersytetu Tokijskiego, ekspert w kwestii wpływu zanieczyszczenia powietrza na rolnictwo.

Naukowcy apelują o kolejne badania, które według nich powinny koncentrować się na znalezieniu lub stworzeniu takich odmian ryżu, które zachowają swą wartość odżywczą mimo zmian składu atmosfery, albo opracowaniu sposobów poprawy jakości ryżu poprzez dodatkowe nawożenie lub dodatkowe wzbogacanie go o składniki odżywcze już po zbiorach.

Publikację można znaleźć tutaj: http://advances.sciencemag.org/content/4/5/eaaq1012

(PAP)

dwo/ agt/