Twórców sondy zainspirował fantastyczno-naukowy film "Fantastyczna podróż" z roku 1966, w którym zminiaturyzowana łódź podwodna „Proteus” wraz z załogą zostaje wprowadzona do krwiobiegu wybitnego naukowca, aby usunąć skrzep krwi z jego mózgu. Film ten nagrodzono Oscarem za przełomowe wówczas efekty specjalne.

Podobnie jak filmowa łódź podwodna, nowa sonda także nazywa się „Proteus”. Opracowali ją lekarze i naukowcy z trzech brytyjskich uniwersytetów (Edynburg, Bath oraz Heriot-Watt).

Zadaniem sondy jest wniknięcie głęboko do płuc i przekazanie obrazu, na którym widać mikroorganizmy będące przyczyną zapalenia płuc. Wcześniej do płuc pacjenta wprowadza się substancję, pod wpływem której bakterie świecą w świetle emitowanym przez sondę. Wynik jest kwestią minut.

Obecnie rozpoznania zapalenia płuc dokonuje się najczęściej wykonując zdjęcie rentgenowskie, na którym uwidaczniają się zacienienia odpowiadające stanowi zapalnemu, zaś ustalenie przyczyny zapalenia opiera się na wynikach analizy pobieranych od pacjenta próbek, co jest czasochłonne. Na wyniki trzeba czekać kilka dni – i nie zawsze są wiarygodne.

Milionom pacjentów oddziałów intensywnej terapii podaje się profilaktycznie kosztowne, silnie działające antybiotyki, co jednak sprzyja powstawaniu szczepów antybiotykoopornych. Poza tym antybiotyki mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami, co w skali globalnej prowadzi do dziesiątek tysięcy zgonów. Dzięki sondzie "Proteus" można będzie podać odpowiedni antybiotyk pacjentom, którzy go potrzebują.

Oprócz bakterii w podobny sposób można by było wykrywać grzyby oraz komórki nowotworowe. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ ekr/