Ok. 15 proc. seniorów cierpi z powodu łagodnych ubytków zdolności poznawczych – przypominają naukowcy z University of East Anglia. Taki stan to najsilniejszy czynnik ryzyka rozwoju demencji, w tym choroby Alzheimera.

Jednocześnie badacze zwracają uwagę na znany już związek między zapaleniem przyzębia i właśnie pogorszeniem funkcji poznawczych. Naukowcy wyjaśniają, że istnieją dwa możliwe rodzaje powiązań między jamą ustną i mózgiem.

Po pierwsze patogenne bakterie mogą z jamy ustnej przedostać się do krwiobiegu i dotrzeć do mózgu.

Po drugie mogą oddziaływać na bakterie oddziałujące na azotany ważne dla wytwarzania tlenku azotu potrzebnego mózgowi do zachowania plastyczności synaptycznej i długotrwałego wzmocnienia połączeń między neuronami.

Aby bliżej przyjrzeć się tym zależnościom, badacze scharakteryzowali mikrobiom jamy ustnej u 115 ochotników, z których 55 miało łagodne zaburzenia poznawcze.

Ponadto niektórzy uczestnicy badania posiadali wariant genu apolipoproteiny E4 (APOE4), który zwiększa ryzyko spadku funkcji poznawczych i choroby Alzheimera.

Jak się okazało, duże znaczenie miała obecność konkretnych bakterii.

Wysoka liczebność bakterii z rodzaju Neisseria była związana z lepszymi funkcjami wykonawczymi i uwagą wzrokową w grupie osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi. Wśród zdrowych uczestników bakterie Neisseria korelowały z lepszą pamięcią roboczą.

Tymczasem wyraźna obecność bakterii z rodzaju Porphyromonas korelowała z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi, podczas gdy Prevotella intermedia miała związek z większym zagrożeniem demencją u osób ze wspomnianym genem APOE4.

Autorzy odkrycia proponują pewne praktyczne wskazówki.

Według badaczy to dieta może znacząco wpływać na mikrobiom jamy ustnej, przy czym styl żywienia bogaty w azotany (np. dieta śródziemnomorska lub dieta DASH – „Dietary Approaches to Stop Hypertension”) sprzyja rozwojowi bakterii związanych z korzystnymi wynikami poznawczymi.

Marek Matacz (PAP)

mat/ agt/