Duża część zapisów kopalnych odnoszących się do początków człowieka pochodzi z zaledwie kilku miejsc w Afryce. Sprzyjające warunki geologiczne sprawiły, że zachowały się tam liczne świadectwa wczesnej ewolucji naszych przodków. Nie dotyczy to jednak większości kontynentu.

Jednym z takich miejsc obfitujących w świadectwa archeologiczne jest dolina ryftowa we wschodniej Afryce (tzw. Wielkie Rowy Afrykańskie), gdzie znajdują się ważne stanowiska archeologiczne, takie jak wąwóz Olduvai w Tanzanii. Jest to jednak zaledwie 1 proc. powierzchni Afryki.

Na tym przykładzie można oszacować, ile informacji brakuje naukowcom, którzy opierają się na tak małych próbkach – piszą badacze z George Washington University (USA). Pokazują oni, jak koncentracja stanowisk w kilku „gorących” punktach, takich jak system ryftowy Afryki Wschodniej, zniekształca nasze rozumienie ewolucji człowieka.

„Jako że świadectwa wczesnej ewolucji człowieka pochodzą z niewielkiej liczby miejsc, ważne jest, aby uznać, że nie mamy pełnego obrazu tego, co wydarzyło się na całym kontynencie” – wyjaśnia autor, W. Andrew Barr.

Dla porównania autorzy przyjrzeli się rozmieszczeniu współczesnych ssaków, które obecnie zamieszkują dolinę ryftową. Pokazują oni, że zwierzęta te nie stanowią typowej próbki, charakterystycznej dla reszty kontynentu.

Porównują również czaszki naczelnych z doliny ryftowej do czaszek z innych części Afryki. Te pierwsze reprezentują mniej niż 50 proc. przypadków z reszty kontynentu.

„Musimy unikać popadnięcia w pułapkę tworzenia czegoś, co wygląda na kompleksową rekonstrukcję historii ludzkości, gdy wiemy, że nie mamy wszystkich istotnych dowodów” – podsumowuje współautor, Bernard Wood.

Więcej informacji w artykule źródłowym. (PAP)

krx/ bar/