Dr Olga Malinkiewicz, współzałożycielka i dyrektorka technologiczna firmy Saule Technologies, została wyróżniona wraz z zespołem w kategorii "małe i średnie przedsiębiorstwa" (SMEs). Pokonała konkurentów z Finlandii i Francji za sprawą „technologii energii słonecznej wykorzystującej opłacalne i przyjazne dla środowiska perowskitowe ogniwa słoneczne”.

Ogniwa perowskitowe, drukowane na elastycznych foliach, są "lekkie, ultracienkie, półprzezroczyste i bardzo wydajne, nawet w sztucznym świetle", dzięki czemu zakres ich zastosowań jest większy niż w przypadku tradycyjnych ogniw krzemowych – opisuje firma Saule Technologies, która jako pierwsza na świecie rozpoczęła ich produkcję.

"Mawiamy, że potrzeba jest matką wynalazku, a wszyscy potrzebujemy czystej energii. Udostępnianie moich badań ludziom zawsze było istotą moje pracy jako naukowczyni" - podkreśliła twórczyni tej technologii na gali European Inventor Award w Śródziemnomorskim Centrum Konferencyjnym (Mediterranean Conference Centre) w Valletcie (Malta).

Podczas uroczystości ogłoszono też nagrodę publiczności (Popular Choice Award), na którą można było głosować w internecie na wszystkich 15 finalistów. Również w tej kategorii triumfowała Olga Malinkiewicz.

Odbierając statuetkę zaprezentowała wydrukowane w jej firmie ogniwo perowskitowe. "Chociaż nie mamy tu bezpośredniego światła słonecznego, ogniwo zaczęło produkować energię elektryczną. Wyobraźcie sobie, jak może działać na zewnątrz. Wyobraźcie sobie, że takimi ogniwami można pokryć każdą powierzchnię: ściany, dachy, podłogi. To energia dostępna dla każdego” - mówiła ze sceny polska wynalazczyni.

Dodała, że dostęp do energii za pomocą tej technologii ułatwia jeszcze metoda produkcji ogniw perowskitowych, czyli ich drukowanie.

W kategorii „przemysł” zwyciężył włosko-niemiecki duet Fiorenzo Dioni i Richard Oberle. Inżynierowie zostali docenieni za „zrewolucjonizowanie przemysłu motoryzacyjnego dzięki precyzyjnym metodom odlewania aluminium”. Ich wysokociśnieniowa maszyna Giga Press do odlewania ciśnieniowego, opracowana z myślą o produkcji pojazdów elektrycznych, „pomaga zmniejszyć ilość odpadów, zużycie energii i emisję dwutlenku węgla związane z produkcją samochodów”.

"Nasz wynalazek ogranicza emisję dwutlenku węgla o 40 proc. i może sprawić, że samochody elektryczne będą bardziej dostępne. Nasza praca nie dotyczy tylko technologii, ale też zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa" - przekonywał Fiorenzo Dioni podczas ceremonii.

Z kolei niemiecka informatyczka dr Cordelia Schmid jest zwyciężczynią w kategorii „badania” - dzięki stworzeniu „ulepszonych aplikacji uczenia maszynowego”, które mogą mieć zastosowanie w codziennych technologiach. Badania Schmid umożliwiły sztucznej inteligencji "widzenie" i interpretowanie złożonych danych wizualnych w czasie rzeczywistym. „Jej praca jest krokiem w kierunku przyszłości, w której interaktywne roboty i samojezdne pojazdy zapewnią rozwiązania palących problemów” – czytamy w uzasadnieniu nagrody.

"Widzenie komputerowe i uczenie maszynowe są już częścią naszego życia, występują w niezliczonych przedmiotach codziennego użytku, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy" - mówiła matematyczka odbierając nagrodę.

Wśród tegorocznych laureatów znalazł się też japoński naukowiec, specjalista w dziedzinie metalurgii dr Masato Sagawa (kategoria "kraje spoza obszaru Europejskiego Urzędu Patentowego"), twórca „najsilniejszych magnesów trwałych, które mają kluczowe znaczenie dla zaawansowanych technologii”. Opracował on wyjątkowo wytrzymałe i odporne na rozmagnesowanie spiekane magnesy neodymowo-żelazno-borowe (Nd-Fe-B). Takie rozwiązanie może być stosowane m.in. w sprzęcie medycznym, hamulcach ABS, pralkach albo turbinach wiatrowych.

"Mam nadzieję, że ta nagroda zainspiruje młodych ludzi i przekona ich, jak użyteczna może być nauka o materiałach dla społeczeństwa" – powiedział dr Sagawa podczas maltańskiej gali.

Nagrodę za całokształt osiągnięć (Lifetime Achivement) odebrała prof. Carol Robinson, pierwsza w historii profesorka obydwu uniwersytetów Cambridge i Oxford, specjalistka w dziedzinie chemii fizycznej i teoretycznej. Jury doceniło ją za wkład w analizę krwi, rozwój leków i badania biochemiczne.

Właśnie prof. Robinson ogłosiła w stolicy Malty, Valletcie, nazwiska laureatów wyróżnienia dla młodych wynalazców – przyznanego po raz trzeci Young Inventors Prize.

Główną nagrodę (i 20 tys. euro) w tej kategorii zdobyła Holenderka Rochelle Niemeijer, twórczyni przenośnego zestawu testowego do szybkiego diagnozowania infekcji bakteryjnych.

Druga nagroda (10 tys. euro) przypadła Ukraińcowi Wałentynowi Freszce, twórcy technologii do produkcji ekologicznego papieru z opadłych liści, która przeciwdziała wylesianiu i zmniejsza emisję dwutlenku węgla.

Na podium znalazły się też Khaoula Ben Ahmed, Ghofrane Ayari, Souleima Ben Temime i Sirine Ayari (5 tys. euro). Tunezyjki opracowały MOOVOBRAIN – inteligentne rozwiązanie do sterowania wózkiem inwalidzkim za pomocą fal mózgowych, które umożliwia osobom z poważnymi niepełnosprawnościami samodzielne poruszanie się.

European Inventor Award to wyróżnienie przyznawane corocznie od 2006 roku przez Europejski Urząd Patentowy (EPO). Laureatami nagród są naukowcy i inżynierowie, których wynalazki "pomagają rozwijać technologię i znacząco polepszają jakość życia".

„Naszą misją jest rejestrowanie patentów. Ale patenty nie spadają z nieba, za opatentowanymi wynalazkami stoją ludzie. Dlatego EPO ustanowiła nagrodę dla wynalazców, by wyróżnić tych, którzy wymyślają i udoskonalają technologie, które mają służyć nam wszystkim” – powiedział w rozmowie z PAP Luis Berenguer Giménez, rzecznik Europejskiej Organizacji Patentowej.

Dodał: „Największym wynalazkiem w dziejach jest ludzki mózg. To dzięki niemu możemy tworzyć przełomowe rozwiązania i wciąż przekraczać kolejne granice wiedzy”.(PAP)

Anna Bugajska z Valletty

Nauka w Polsce

abu/ bar/ amac/