Polski astronauta weźmie udział w misji na orbitalnej stacji ISS - to jedno z ważniejszych doniesień 2023 r. dotyczących nauki. W mijającym roku ruszyła też kosmiczna misja Euclid i sonda do Jowisza; a statek kosmiczny Starship wybuchł w czasie lotu testowego. Opublikowano też najpełniejszy jak dotąd atlas ludzkich komórek mózgowych, zaś biotechnolodzy stworzyli syntetyczne ludzkie embriony i złożone modele ludzkich zarodków.
Aż 96 proc. czasu spędzonego w internecie ludzie poświęcają na wszystko, tylko nie konsumowanie informacji. Za bardzo rozdmuchaliśmy informacje o bańkach informacyjnych i dezinformacji – powiedziała PAP prof. Magdalena Wojcieszak z Uniwersytetu Kalifornijskiego.
Planety powstają wszędzie, gdzie to tylko możliwe, i są bardzo powszechne. A choć astronomowie znają już ponad 5 tys. pozasłonecznych planet, które w skrócie nazywamy egzoplanetami - wciąż zaskakuje ich różnorodność oraz odmienność większości układów planetarnych od naszego macierzystego systemu, czyli Układu Słonecznego - mówi astronom dr Grzegorz Nowak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
W czasie zakwitów alg w wodzie pojawiają się naturalne polimery, za sprawą których woda staje się bogata w śluz. Jak zmienia to ruch opadających na dno mikroplastików - sprawdziły badaczki z Warszawy.
Tradycją jest, że wieczerzę wigilijną zaczyna się, gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazda. Często w rolę tę wcielają się planety i tak też będzie w tym roku. Rolę "pierwszej gwiazdki" przyjmie Jowisz.
Topniejące lodowce uwalniają do arktycznych wód zanieczyszczenia, kumulowane w pokrywie lodowej przez wieki. Naukowcy z PAN i UŚ wykazali, że przy czole lodowca stężenie metali ciężkich jest kilkukrotnie wyższe niż w dalszych częściach fiordu Hornsund.
Niedokrwistość Fanconiego to bardzo rzadka choroba o podłożu genetycznym. Z uwagi na małą liczbę chorych, trudno jest przeprowadzać badania kliniczne na jej temat. Naukowcy z międzynarodowego zespołu proponują zastosować zaawansowaną matematykę przy zbieraniu od ograniczonej liczby pacjentów dużej ilości i różnego rodzaju danych genetycznych i zdrowotnych.
Często popełnianym błędem na wstępnym etapie budowania zespołu naukowego jest zatrudnianie gwiazd – czyli znanych ludzi, którzy już dużo osiągnęli – powiedział PAP prof. Artur Ekert, fizyk kwantowy, który wziął udział w konferencji „Międzynarodowy Łukasiewicz – Konferencja z Polonią".
Utrzymanie i potencjalne remonty PAN Muzeum Ziemi nie mieszczą się w obecnym budżecie akademii. Nie stać nas na utrzymanie tej placówki - mówi prezes PAN Marek Konarzewski. I zapowiada, że u nowego kierownictwa resortu kultury będzie zabiegał o utrzymanie dotychczasowych ustaleń, dotyczących m.in. użyczenia budynków na Skarpie - Narodowemu Muzeum Techniki.
Śląski Uniwersytet Medyczny zakończył międzynarodowy projekt badawczy "ProteoRetina", poświęcony dziedzicznym chorobom siatkówki. Analizy lekarzy wykazały możliwość opracowania leku, który w przyszłości będzie mógł wyleczyć uszkodzony gen pacjentów.
Pewne zwierzęta mają rozwiniętą samoświadomość, ale trudno nam ją zmierzyć za pomocą prostego testu lustra. Podczas badania koni część z nich zachowała się w sposób, który sugerował, że rozpoznały siebie w lustrze - powiedział PAP dr Tomasz Smoleń z Katedry Kognitywistyki UJ.
