Fot. Adobe Stock
W pierścieniach Saturna czasami pojawiają się nietypowe twory, które naukowcy nazywają szprychami. Teleskop Hubble’a przesłał dokładne zdjęcia tych zagadkowych formacji.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a nadesłał ultraostre zdjęcie tzw. szprych, które okresowo pojawiają się w słynnych pierścieniach Saturna i znikają po 2-3 okrążeniach planety. To zagadkowe, ciemne, unoszące się tuż nad pierścieniami formacje. Pierwszy raz sfotografowała je już sonda Voyager 1 w 1981 roku. Dostrzegł je także próbnik Cassini.
Hubble po raz pierwszy zarejestrował je w 2021 roku, w ramach swojego programu Hubble's Outer Planets Atmospheres Legacy (OPAL), w którym przygląda się atmosferom gazowych olbrzymów. Obserwacje wskazują na to, że szprychy zmieniają się wraz z porami roku, które na Saturnie trwają ok. 7 lat.
"Zbliżamy się do równonocy – czasu, kiedy, na następnych kilka lat spodziewamy się największej aktywności szprych, z większą częstością ich występowania i ciemniejszym odcieniem" – mówi Amy Simon, kierująca naukowym zespołem programu OPAL.
W tym roku niezwykłe, ulotne struktury pojawiły się jednocześnie po obu stronach planety. Choć na tle Saturna wydają się nieduże - to w rzeczywistości mogą być one dłuższe i szersze, niż wynosi średnica Ziemi.
"Według wiodącej teorii szprychy są powiązane z potężnym polem magnetycznym Saturna, oddziałującym z promieniowaniem słonecznym" – mówi dr Simon.
Planetolodzy sądzą, że powstające wtedy siły elektrostatyczne powodują unoszenie się pyłu lub lodu ponad pierścieniami. W czasie równonocy oś Saturna jest mniej nachylona względem Słońca i wiatr słoneczny może silniej zniekształcać pole magnetyczne planety. Niestety, mimo kilku dekad obserwacji, żadna teoria nie wyjaśnia dobrze wszystkich cech szprych i ich zachowania. Być może dalsze obserwacje prowadzone Teleskopem Hubble’a pozwolą na rozwiązanie zagadki – mają nadzieję naukowcy (PAP)
Marek Matacz
mat/ zan/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
