Powstało archeologiczne archiwum tkanek mózgowych
Fot. Adobe Stock
Czasami ludzkie tkanki mózgowe potrafią przetrwać długie lata. Archeolodzy co jakiś czas natrafiają na takie przypadki podczas wykopalisk. Powstał właśnie rejestr takich okazów – czytamy na łamach pisma „Proceedings of the Royal Society B”.
Zazwyczaj jest tak, że ludzkie tkanki miękkie rozkładają się najszybciej, archeologom zaś pozostają do analizy jedynie szkielety. Tkanka nerwowa należy do najbardziej podatnych na rozkład. Okazuje się jednak, że istnieją całkiem liczne wyjątki od tej reguły.
Opracowano właśnie rejestr przypadków, kiedy w znaleziskach archeologicznych z całego świata i z różnych epok zachowały się fragmenty tkanek mózgowych. Analiza przeprowadzona została przez naukowców z Uniwersytetu Oksfordzkiego pod kierunkiem Alexandry Morton-Hayward.
Zespół stworzył obszerny rejestr zakonserwowanych ludzkich tkanek mózgowych. Jest to wynik największego i najbardziej kompletnego jak dotąd przeglądu literatury archeologicznej w wielu językach.
Spis zawiera dane dotyczące ponad czterech tys. zachowanych ludzkich tkanek mózgowych z ponad 200 źródeł i z sześciu kontynentów (z wyłączeniem Antarktydy). Wiele z tych tkanek miało nawet 12 tys. lat.
Przegląd literatury i konsultacje z naukowcami pozwoliły zidentyfikować dużą liczbę stanowisk archeologicznych, na których znajdowano ludzkie tkanki mózgowe. W tej liczbie znajduje się stanowisko z epoki kamienia z terenu Szwecji, kopalnia soli w Iranie z ok. VI w. p.n.e., znaleziska inkaskie z Andów. Fragmenty tkanek należały do m.in. do członków egipskiej i koreańskiej rodziny królewskiej, brytyjskich i duńskich mnichów czy odkrywców Arktyki.
„Ten rejestr dowodzi, że tkanki mózgowe można znaleźć w różnych miejscach, od Arktyki po jałowe pustynie” - opisuje współautorka badań, prof. Erin Saupe z Uniwersytetu Oksfordzkiego.
Analizy ujawniły pewne wzorce warunków środowiskowych związane z różnymi sposobami konserwacji, w tym wysuszeniem, zamrożeniem, przekształceniem tłuszczów w tzw. wosk grobowy czy konserwacją w torfie. Co ciekawe, w ponad 1300 przypadkach ludzkie tkanki mózgowe zachowały się mimo rozkładu innych tkanek.
„W medycynie sądowej doskonale wiadomo, że mózg jest jednym z pierwszych narządów, ulegających rozkładowi po śmierci, jednak to ogromne archiwum wyraźnie pokazuje, że istnieją pewne okoliczności, w których tkanka może przetrwać” - komentuje Alexandra Morton-Hayward.
Więcej tutaj. (PAP)
krx/ bar/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
