Dorota Wrońska: Nauka biologii poprzez grę karcianą

Dziennikarka popularnonaukowa i wolontariuszka Stowarzyszenia Sąsiedzkiego Stara Miłosna Dorota Wrońska jest finalistką w kategorii animator w XIII edycji konkursu Popularyzator Nauki, organizowanego przez serwis PAP-Nauka w Polsce oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Od ponad 20 lat w publikacjach popularnonaukowych dziennikarka pisze nie tylko o rzadkich i ginących gatunkach roślin i zwierząt, ale i o tych, które mają się dobrze i bywają niedoceniane. Jest absolwentką Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Pracowała w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. Jej artykuły ukazują się w Wiedzy i Życiu, Modzie na Zdrowie, Medical Tribune, na portalach internetowych i w prasie lokalnej. W latach 2001-2008 tłumaczyła filmy przyrodnicze dla kanału Planete. Od 2012 pracuje jako animatorka spacerów przyrodniczych w formule "Nornik Łąking".

"Idziemy nie dalej niż 15 min drogi od dowolnego punktu i znajdujemy ciekawostki przyrodnicze" – opisuje pomysłodawczyni akcji "Nornik Łąking". Przedmiotem zainteresowania uczestników warsztatów przyrodniczych bywają bardzo małe owady - jak mrówkolew, który na sypkim piasku potrafi ułożyć księżycowy krajobraz w miniaturze, dyskretne pszczoły samotnice czy uciążliwe komary. Spacerowicze mogą obserwować zjawiska sukcesji, np. w monokulturze sosnowej. Znajdują przykłady upodabniania się różnych gatunków do siebie lub do elementów otoczenia. Sprawdzają, czy w okolicy znajduje się populacja pszczół samotnic. Ekipa dysponuje przenośnym laboratorium do badania parametrów wód, odnajdywania organizmów wodnych i oceny jakości powietrza.

Od 2014 r. animatorka organizuje także nieodpłatne warsztaty dla szkół i przedszkoli. Lekcje odbywają się na terenie dzielnicy Wesoła. Od ostatnich wakacji asortyment narzędzi popularyzatorskich uzupełniła gra karciana "Pospolity Zwycięzca", którą każdy może samodzielnie wydrukować sobie w domu.

"Jest to sposób szczególnie dobrze przyjmowany przez dzieci. Karty rozdaję na imprezach, w których uczestniczę. Z reguły żeby zdobyć kartę, trzeba albo spotkać gatunek, którego dotyczy karta, albo przynajmniej zobaczyć ślad lub znaleźć się w jego siedlisku. Karty można kolekcjonować, albo w nie grać. Punkty są pomyślane tak, żeby pomóc dzieciom zapamiętać zasięg występowania gatunku, epokę, z której pochodzą przodkowie organizmu oraz poziom ochrony, której podlega" - wyjaśnia red. Wrońska.

Popularyzatorka podkreśla, że - choć zwyczajowo za cenne uznaje się gatunki ginące i chronione - to jednak na prawdziwy podziw zasługują też te, które radzą sobie dobrze, więc są pospolite. Jej zdaniem, radość z podziwiania pospolitych gatunków jest tym większa, że spotyka się je na co dzień.

W talii podstawowej znalazło się też miejsce dla kilku gatunków rzadszych i chronionych; to daje powód do przemyśleń, dlaczego są takie wrażliwe. Talia jest udostępniona na zasadzie domeny publicznej na blogu https://przyrodawtwojejokolicy.blogspot.com/

Karty z edycji "Zwierzyniec Siekierkowski" rozdawano na czterech wycieczkach szkolnych i sąsiedzkich oraz warsztatach o roślinach drapieżnych Warszawy. Były nagrodami w konkursach na Święcie Siekierek. Karty "Pospolity Zwycięzca" powstały z myślą o uczniach w wieku od 6 do 14 lat oraz ich rodzicach i nauczycielach.

W 2011 r. Dorota Wrońska otrzymała nagrodę dziennikarską Sowa Onkologiczna za zdobycie 3 miejsca konkursie Polskiej Unii Onkologii. Jest ceniona przez społeczność lokalną - w 2017 zajęła pierwsze miejsce w konkursie Sąsiad Roku organizowanym przez Stowarzyszenie Sąsiedzi dla Wesołej.

PAP-Nauka w Polsce, Karolina Duszczyk

kol/ zan/